Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα που δύσκολα διαχειριζόμαστε εμείς οι μεγάλοι. Πόσο μάλλον τα παιδιά μας. Ό,τι κι αν είναι αυτό που τους κάΟ θυμός είνανει να θυμώσουν (μια απαγόρευση από μέρους σας, μια δύσκολη μέρα στο σχολείο, μια διαφωνία με έναν φίλο ή κάτι άλλο) είναι πιθανό να εκδηλώσουν επιθετική συμπεριφορά η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να τους γίνει συνήθεια. Γι’ αυτό, ως γονείς, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Τα παρακάτω tips θα σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε το…θυμωμένο σας παιδί.
1. Εξηγήστε του τι νιώθει
Τα παιδιά συχνά δεν αναγνωρίζουν το θυμό. Αντιδρούν αντανακλαστικά, χωρίς να καταλαβαίνουν τι συμβαίνει. Βοηθήστε το παιδί σας να καταλάβει τι νιώθει εξηγώντας του, ότι ο θυμός είναι ένα συναίσθημα που από μόνο του δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό. Ο τρόπος που το εκφράζει κάποιος κάνει την διαφορά. Μετά από αυτό, θέστε του όρια: (π.χ. μπορώ να φωνάζω αλλά όχι να χτυπώ) και προτρέψτε το να το εκφράζει με εναλλακτικούς τρόπους (ζωγραφική, δυνατή μουσική και χορός, κουβέντα με έναν φίλο, βόλτα με το ποδήλατο, κ.λ.π). Τέλος εξηγήστε του πως αν μάθει να ελέγχει τον θυμό του, το όφελός του θα είναι μεγάλο σε όλη του τη ζωή.
2. Δείξτε του τα σημάδια
Εξηγήστε στο παιδί σας ότι υπάρχουν σημάδια που μας προειδοποιούν όταν θυμώνουμε και ότι αν τα «ακούσουμε» θα μας βοηθήσουν να ελέγξουμε τον θυμό μας. Το ύψωμα της φωνής, το σφίξιμο της γροθιάς, το αναψοκοκκίνισμα, η ταχυπαλμία είναι μερικά από αυτά. Αν τα αναγνωρίσει, θα καταφέρει και να τα αναγνωρίσει πολύ καλύτερα.
3. Μετρήστε ως το δέκα
Οι εν θερμώ αντιδράσεις, σπάνια είναι και οι σωστές. Πολλοί ψυχολόγοι πιστεύουν ότι η τεχνική να μετρήσουμε μέχρι το δέκα πριν απαντήσουμε ή ασχοληθούμε με την κακή συμπεριφορά του παιδιού μας, έχει ευεργετικά αποτελέσματα. Αν το παιδί σας σας δει να αναπνέετε αργά και να μετράτε, κοινώς να προσπαθείτε να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας, αυτό θα του επιτρέψει να μάθει πόσο ψύχραιμοι και υπομονετικοί είστε και πολύ σύντομα θα ακολουθεί κι αυτό την ίδια τακτική κάθε φορά που κάτι το θυμώνει.
4. Πείτε «όχι» στη βία
Σωματική ή λεκτική, η βία είναι εξίσου καταστροφική. Να θυμάστε ότι η βία φέρνει βία, και κάθε φορά που προσβάλλετε και τιμωρείτε με τρόπο που κακοποιεί συναισθηματικά το παιδί, ουσιαστικά του «διδάσκετε» τρόπους εξουσίας, τους οποίους αργά ή γρήγορα θα οικειοποιηθεί.
5. Καθυστερήστε την αντίδρασή σας
Καλό είναι, όσο ακόμη το παιδί σας είναι θυμωμένο ή επιθετικό, να αποφύγετε οποιαδήποτε αντίδραση. Ενώ εκείνο φωνάζει, εσείς παραμείνετε ήρεμοι και πείτε του ότι θα συζητήσετε τη συμπεριφορά του κάποια άλλη στιγμή. Σε διαφορετική περίπτωση είναι σίγουρο ότι η κατάσταση θα τεθεί εκτός ελέγχου, με έναν ενήλικα και ένα παιδί να φωνάζουν εκατέρωθεν.
6. Δώστε το καλό παράδειγμα
Αν θέλετε το παιδί σας να αφήσει την επιθετική του φύση και να παραμένει ήρεμο ακόμη κι όταν οι καταστάσεις είναι ιδιαίτερα πιεστικές γι’ αυτό, θα πρέπει να συμπεριφέρεστε κι εσείς με τον ίδιο τρόπο σε ανάλογες περιπτώσεις. Όταν το παιδί σας, σας βλέπει να συμπεριφέρεστε ευγενικά και με ήρεμο τρόπο, θα μάθει αυτή τη συμπεριφορά από εσάς. Να θυμάστε ότι οι ενέργειές σας γίνονται πρότυπα για το παιδί σας. Θα μάθει από τις ενέργειές σας περισσότερο από τα λόγια σας.
7. Μπείτε στη θέση του
Συχνά οι γονείς παραβλέπουν τα συναισθήματα των παιδιών τους. Αντί γι’ αυτό βάζουν σε προτεραιότητα τα δικά τους συναισθήματα. Προσανατολιστείτε αποκλειστικά στο παιδί και προσπαθείτε να καταλάβετε τι είναι αυτό που προκάλεσε το θυμό του παιδιού σας και να δείτε τι του συμβαίνει, τι σκέφτεται και τι νιώθει.
8. Μην το παίρνετε προσωπικά
Συχνά, πάνω στο θυμό τους, τα παιδιά χρησιμοποιούν σκληρά λόγια απέναντι στους γονείς τους. Φράσεις όπως: «σε μισώ…» , «είσαι κακή μαμά…», «δεν σε θέλω» είναι πολύ συνηθισμένες για ένα θυμωμένο παιδί. Μην τους επιτρέψετε να σας πτοήσουν. Αγνοήστε τις και πείτε στο παιδί σας ότι θα συζητήσετε γι’ αυτές όταν θα ηρεμήσει.
9. Επιβραβεύστε το
Η τιμωρία μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να είναι αποτελεσματική, ακόμη περισσότερο όμως είναι η επιβράβευση. Επιβραβεύστε το παιδί σας κάθε φορά που υποδεικνύει ευγενική συμπεριφορά από μόνο του, χωρίς τη δική σας παρέμβαση και ενθαρρύνετέ το να συμπεριφέρεται με τρόπο θετικό.
10. Κάντε το εικόνα
Τα παιδιά ζητούν επίμονα απαντήσεις για κάθε τι που τους απασχολεί. Εξηγήστε στο παιδί σας για ποιο λόγο χρειάζεται να διατηρεί την ψυχραιμία του, να έχει αυτοέλεγχο και να προτιμά την ευγενική συμπεριφορά σε κάθε δραστηριότητά του. Εξηγήστε του τι χάνει με το να μένει θυμωμένο και δώστε του συγκεκριμένα παραδείγματα με ανθρώπους που συμπεριφέρθηκαν επιθετικά και τις συνέπειες αυτής της συμπεριφοράς τους. Τα παιδιά λειτουργούν πολύ θετικά απέναντι στα παραδείγματα αφού τους βοηθούν να δημιουργήσουν πιο σαφή εικόνα της κατάστασης
