Όσα προσχολικά μαθήματα και να κάνεις στο παιδί θα πετύχεις πολύ λιγότερα απ’αυτά που πετυχαίνει το παιχνίδι

Έλενα Τριανταφύλλου

Τα προσχολικά μαθήματα υπάρχουν για να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τις γνώσεις των παιδιών μας. Φαίνεται πως τα προσχολικά προγράμματα δημιουργούν ένα ακόμη πιο βαρύ πρόγραμμα για τα παιδιά και αυτό έχει ως συνέπεια να χάνουν την ωραιότερη περίοδο της ζωής τους. Την παιδική ηλικία.

Τα τελευταία χρόνια τα παιδιά παίζουν όλο και λιγότερο. Παρόλο που το παιχνίδι είναι αυτό που χρειάζονται, το στερούνται για χάρη των προσχολικών προγραμμάτων. Ακόμη και στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, όπου τα παιδιά πηγαίνουν για να…παίξουν, πλέον μαθαίνουν αγγλικά, μουσική και άλλα μαθήματα, από τα 3 τους μόλις χρόνια. Η έλλειψη παιχνιδιού δεν επηρεάζει μόνο την ψυχολογία αλλά και την ανάπτυξή τους.

Όπως αναφέρει και η σελίδα Παιδοψυχιατρική Σήμερα : “Επειδή τα παιδιά στις μικρές ηλικίες απορροφούν τη γνώση σα “σφουγγάρια”…τα τινάζουμε στον αέρα. Είναι πολύ έξυπνα με τόσα ερεθίσματα που δέχονται…ας τα βοηθήσουμε να ναι και χαρούμενα

Ας ξεκινήσει μια αλλαγή σ’ όλο αυτό τον όγκο δουλειάς που πρέπει να φέρουν εις πέρας…

Τα παιδιά πρέπει να παίζουν περισσότερο
Στο σχολείο να ναι ήσυχα κ συγκεντρωμένα
Στα ξενόγλωσσα το ίδιο
Στα αθλήματα…τρέξιμο και …πρέπει…
Στην πολυκατοικία …ησυχία
Πότε θα φωνάξουν
Πότε θα χοροπηδήσουν
Πότε θα τρέξουν
Πότε θα εκτονωθούν

Οι περισσότεροι γονείς βρίσκονται απ’ τη μια στιγμή στην άλλη σε κέντρα ψυχολόγων, εργοθεραπείας, λογοθεραπείας…
Σήμερα είναι το παιδί του γείτονα , αύριο το δικό μας…θα το θέλαμε;
Αυτά που τους δίνονται δεν είναι αυτά που ζητούν κ ας τα καταφέρνουν αρκετά απ’ αυτά

Το δικό μου παιδί έχει μεγαλώσει …περάσαμε όλα αυτά τα στάδια κ προσπάθησα να είμαι κοντά του σ’ όλες τις φάσεις αλλά βλέπω πολλούς φίλους, γνωστούς που ταλαιπωρούνται πολύ για χάρη της μάθησης…”

Μια μητέρα η οποία αρνήθηκε να γράψει το παιδί της σε βρεφονηπιακό σταθμό όπου θα του πρόσφεραν μαθήματα προσχολικής ηλικίας, δημοσίευσε ένα άρθρο μέσα από το site kidspot.com στο οποίο μιλάει για το πως τα προσχολικά προγράμματα που έχουν ως μόνο σκοπό την μάθηση, πιέζουν τα παιδιά ακόμη περισσότερο και τους κάνουν πιο πολύ κακό από ότι καλό. Περιγράφει την εμπειρία της και επιβεβαιώνει τα λεγόμενα της μέσα από τις τοποθετήσεις επιστημόνων που ασχολούνται με την παιδική ηλικία. Διαβάστε παρακάτω το κείμενο της μεταφρασμένο, από εμάς:

Πριν από πολλά φεγγάρια, όταν έψαχνα Βρεφονηπιακό Σταθμό για το πρώτο μου παιδί, θυμάμαι βαριόμουν πολύ όταν άκουγα τους διευθυντές των Σταθμών να με ενημερώνουν με μεγάλη λεπτομέρεια για τα μαθησιακά τους προγράμματα. Το μόνο που ήθελα να δω ήταν η παιδική χαρά του σταθμού.

Ποτέ δεν ένιωσα σωστή αυτή την αφύσικη εμμονή με τα προγράμματα μάθησης που ξεκινούν από όταν τα παιδιά είναι 3 χρονών, κι ενώ είχα βάλει το όνομα του Max σε όλους τους κατάλογους αναμονής (από ανάγκη) ήλπιζα κρυφά ότι θα ερχόταν κάτι καλύτερο.

Μια μέρα και ενώ έκανα βόλτα στα μαγαζιά, βρήκα έναν συνοικιακό Βρεφονηπιακό Σταθμό κοντά σε έναν ήσυχο δρόμο. Μια όαση προσχολικής φροντίδας φάνηκε να δημιουργείται από το πουθενά μπροστά στα μάτια μου: βρήκα τον βρεφονηπιακό σταθμό των ονείρων μου.

Ήταν ένα μικρό μέρος, με μια μεγάλη παιδική χαρά, μπροστά από ένα παλιό σπίτι, είχε έναν αμμοδόχο για παιδική χαρά, κι ένα μονοπάτι για ποδήλατο και περίπατο, με πολλά δεντρά τριγύρω. Την επόμενη εβδομάδα πήγα για να γνωρίσω την διευθύντρια. Μια γλυκιά γυναίκα όπου στο μυαλό της είχε την διδασκαλία της παλιάς σχολής. Δεν ανέφερε ποτέ τα προγράμματα προσχολικής μάθησης. Μου έδειξε απλά έναν παραδεισένιο και ουράνιο μη ακαδημαϊκό χώρο.

Υπήρχε μια ήσυχη γωνιά βιβλίων, τσάντες με φασόλια, μια γωνιά “σπιτιού” με παιχνίδια, κούκλες, ράφια με φορτηγά και εκσκαφείς κι ένα μεγάλο χαλί στο κέντρο όπου εκεί περνούσαν χρόνο στη “παρεούλα” με χαρούμενα τραγούδια και παιχνίδια.

Με έπεισε.

Τώρα δε θα πω “σας τα λεγα” – αν και τέτοια είμαι – αλλά από τότε είχα ένα περίεργο συναίσθημα για τα μαθήματα προσχολικής ηλικίας. Πίστευα ότι ήταν άπλα ΕΝΑ ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΒΑΡΟΣ. Και τώρα φαίνεται ότι δικαιώθηκα.

Σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο του περιοδικού Washington Post, η Angela Hanscom υποστηρίζει σχετικά με την παρακμή των παιχνιδιών για τα παιδιά ότι: ” Οι έρευνες επισημαίνουν ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μαθαίνουν καλύτερα μέσα από το παιχνίδι” . Στο άρθρο η Hanscom ομολογεί πως ήταν οι μητέρες εκείνες που είχαν εμμονή με την ακαδημαϊκή γνώση του παιδιού τους και μέχρι να αντιληφθεί ότι ήταν λάθος, ήταν αργά.

Αφού έγραψε το παιδί της σε Βρεφονηπιακό Σταθμό (ακαδημαϊκής φύσης) προσπάθησε να “εμπλουτίσει” ακόμη περισσότερο τη ζωή της κόρης της, γράφοντας την σε μαθήματα μουσικής, χορού και προγραμμάτιζε οργανωμένες εκδηλώσεις σε μουσεία. Εν ολίγοις σκεφτόταν υπερβολικά πολύ αυτά τα πράγματα και έλειπε η συνολικότερη εικόνα.

Το “καμπανάκι” για την Hanscom χτύπησε όταν ο δάσκαλος της κόρης της ομολόγησε ότι “Η κoρη σου είναι πολύ καλή όσων αφορά τις ακαδημαϊκές γνώσεις, αλλά αντιμετωπίζει πρόβλημα με τις κοινωνικές δεξιότητες και με το να μοιράζεται πράγματα” .

Η Hanscom επίσης παραδέχεται ότι η κoρη της δεν μπορούσε να ελέγξει τα συναισθήματα και έπασχε από αγχώδεις διαταραχές. Και αυτή δεν ήταν μεμονωμένη περίπτωση. Ένας 40χρονος διευθυντής ομολόγησε στην Hanscom ότι είχε δει σημαντικές αλλαγές στην κοινωνική και σωματική ανάπτυξη των παιδιών που ανήκουν στις τελευταίες γενιές.”

“Απογοητεύονται πιο εύκολα, κλαίνε με το παραμικρό – ακόμη κι αν τους πέσει το καπέλο – πέφτουν συνέχεια από τα καρεκλάκια τους, είναι λιγότερο προσεκτικά και τρέχουν τόσο πολύ που χτυπούν ακόμη και σε τοίχους. ” Ζητήματα που δεν είχε αντιμετωπίσει ποτέ ξανά στο παρελθόν. Και όλα αυτά, γιατί;

Ο Dr Kristy Goodwin ο οποίος έχει κάνει διδακτορικό στην παιδική ηλικία και έχει ερευνήσει ένα βιβλίο με τίτλο “Μεγαλώνοντας τα παιδιά σας σε έναν ψηφιακό κόσμο” , υποστηρίζει ότι στην Αυστραλία οι οδοντίατροι παιδιών αναφέρουν μείωση των αισθήσεων σε παιδιά προσχολικής ηλικίας.

“Τα παιδιά δεν έχουν αναπτύξει τη λεπτή κινητικότητα, δεν μπορούν να καθορίσουν εύκολα τον χώρο που βρίσκονται – και αυτή είναι η βασική αίσθηση ισορροπίας για ένα παιδί – πράγματα που θα μπορούσαν να αποκτήσουν μέσα από το παιχνίδι. Όπως ανέφερε ανεπίσημα ο Goodwin η δυσκολία τους να καθορίσουν τον χώρο που βρίσκονται τα κάνει να είναι άτακτα μέσα στη τάξη και να μη μπορούν να δώσουν προσοχή στον καθηγητή τους.

Κι έτσι έχουμε πολλές “πτώσεις” από τα καρεκλάκια.

Ο Goodwin αποδίδει πολλά από αυτά τα προβλήματα στην ακαδημαϊκή εκπαίδευσή των παιδιών προσχολικής ηλικίας. “Έχουμε τώρα έγγραφα σπουδών στα νηπιαγωγεία. Πράγματα που παλιότερα τα παιδιά μάθαιναν όταν πηγαίναν στο νηπιαγωγείο, τώρα το μαθαίνουν από τους βρεφονηπιακούς σταθμούς”

Αχ ναι, συμφωνώ απόλυτα, αυτά ήταν ακριβώς που βαριόμουν όταν μιλούσα με τους διευθυντές των βρεφονηπιακών σταθμών ακουμπώντας την πλάτη μου στη καρέκλα.

Εξαιτίας όλης αυτής της υστερίας γύρω από την ακαδημαϊκή γνώση έχουμε χάσει το νόημα. Η σχολική προετοιμασία δεν σημαίνει να ξέρει να διαβάζει, να γράφει και να μιλάει 5 γλώσσες προτού καλά – καλά φτάσει στην ηλικία που τα χρειάζεται, όλα αυτά.

“Οι επιστημονικές μελέτες υποστηρίζουν τα παρακάτω” αναφέρει ο Goodwin, ” Τα παιδιά που δεν είχαν πάρει μέρος στα προσχολικά προγράμματα ακαδημαϊκής φύσης, ξεπερνούν τα παιδιά που πήραν μέρος σε αυτά, στις γνώσεις διότι έχουν αναπτύξει τις δεξιότητες τους μέσα από το παιχνίδι. Ενώ συνεχίζει λέγοντας ότι “Όσων αφορά την σχολική προετοιμασία, η καλή χρήση της γλώσσας επιτυγχάνεται πολύ πιο εύκολα μέσα από το παιχνίδι πάρα μέσα από τα μαθήματα προσχολικής ηλικίας” .

Τα παιδιά τα αναπτύσσουν όλα αυτά μέσω του παιχνιδιού. Δομημένο παιχνίδι, ελεύθερο παιχνίδι, παίζοντας έξω με φορτηγά, παίζοντας με κούκλες, παίζοντας με άλλα παιδιά. Μόνο σύμφωνα με τα προγράμματα των παλιομοδίτικων βρεφονηπιακών σταθμών.

Έτσι λοιπόν πρέπει όλοι να χαλαρώσουν και να σταματήσουν να λένε ότι το τριών χρονών παιδί τους ξέρει να διαβάζει, να γράφει και να μιλάει με τον Mandarin. Δεν με ενδιαφέρει και δεν πρέπει ούτε εσένα να σε ενδιαφέρει.

Οι σύγχρονοι γονείς τα σκέφτονται όλα πάρα πολύ και χάνουν το νόημα. Το να είσαι γονιός είναι ενστικτώδες και αν θέλετε το παιδί σας να είναι πιο ευτυχισμένο και πιο παραγωγικό θα το καταφέρετε…μαντέψτε πώς; Με το παιχνίδι!

Στο άρθρο της η Hanscom υποστηρίζει ότι με το παιχνίδι οι αισθήσεις του παιδιού λειτουργούν καλύτερα, και ο Goodwin συμφωνεί. Προσθέτει επίσης ότι το πρόβλημα ξεκινά όταν παιδιά αφιερώνουν πολύ χρόνο στις οθόνες και όχι στα πάρκα.

Ξέρω ότι πίσω από τις οθόνες σας σκέφτεστε, πως μπορείτε να κάνετε το παιδί σας να έχει έντονες τις αισθήσεις του. Η απάντηση βρίσκεται κάτω από τη μύτη σας και την έχει δώσει η Dorothy. Απλά πηγαίνετε με το παιδί σας στο πάρκο και αφήστε το να παίξει. Μην τα γράφετε σε προγράμματα που προσπαθούν να “διεγείρουν τη φαντασία” και στείλτε τα παιδιά σας  στην αμμουδιά με κάποιον φίλο. Βρείτε ένα ωραίο μικρό νηπιαγωγείο, με ένα παλιό σπίτι και μια παλαιών αρχών διευθύντρια που δεν έχει φανταχτερό πτυχίο και η δουλειά σας θα γίνει όπως θέλετε.

Ακριβώς την επόμενη μέρα ο γιος μου – ο οποίος σήμερα είναι 16 χρονών – με ρώτησε “Πως λεγόταν ο βρεφονηπιακός σταθμός που πήγαινα;” “Μικρή Κιβωτός” του απάντησα. “Φίλε, μου άρεσε πολύ αυτό το μέρος” είπε. “Γιατί;” είπα. “Δεν θυμάμαι. Θυμάμαι μόνο ότι όταν ήμουν εκεί ήμουν χαρούμενος” , αποκρίθηκε.

Βλέπεις; Η δουλειά μου, έγινε (και φεύγω φορώντας τα παπούτσια στην πλάτη)

© Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την γραπτή άδεια του εκδότη

• παιδι
• προσχολική ηλικία