Λένα Γατσή
Αν είστε κι εσείς από εκείνους που ενώ θέλουν να οδηγήσουν, δεν τους αφήνει ο φόβος, τότε καλό θα ήταν να μάθετε που οφείλετε ο πανικός σας, αλλά και πως να τον αντιμετωπίσετε
Για πολλούς ανθρώπους, η οδήγηση δεν αποτελεί μόνο μία ανάγκη για τη διευκόλυνση της καθημερινότητας, αλλά πολύ περισσότερο μία μεγάλη απόλαυση. Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι ίδια για όλους, αφού υπάρχουν κι εκείνοι, που παρόλο που έχουν τη θέληση να οδηγήσουν, ο φόβος και μόνο στην ιδέα, δεν τους επιτρέπει να αφεθούν. Από που προέρχεται, όμως αυτή η ανησυχία και πως μπορεί να καταπολεμηθεί;
Πρόκειται για μια φοβία που έχει αποδειχθεί μέσα από επιστημονικές έρευνες, μιας και κάνουν λόγο για αυτή τόσο η Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση, όσο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινίσουμε κάτι. Δεν μιλάμε για τη φοβία που αισθανόμαστε όλοι όταν δεν εμπιστευόμαστε τον οδηγό ή όταν ο οδηγός οδηγεί υπερβολικά γρήγορα, μιλάμε για το αίσθημα φόβου που βιώνει κάποιος με το που μπαίνει στο όχημα και που έχει ως βάση του το ίδιο το όχημα και την οδήγηση ως διαδικασία.
Μιας και κανείς δεν γεννιέται με φοβίες, αλλά τις αποκτά στη διάρκεια της ζωής του, συνήθως λόγω καταστάσεων τις οποίες βιώνει, ας δούμε ποιες είναι οι πιθανότερες αιτίες που προκαλούν την συγκεκριμένη φοβία στους ανθρώπους.
Πιθανοί λόγοι φόβου
- Η προσωπική εμπλοκή του ατόμου σε κάποιο συνήθως ιδιαίτερα βαρύ τροχαίο ατύχημα.
- Η εμπλοκή κάποιου αγαπημένου προσώπου του ατόμου σε σοβαρό τροχαίο είτε μπροστά του, είτε η αναφορά λεπτομερειών από το αγαπημένο όχημα σχετικά με το ατύχημα.
- Καταστάσεις στις οποίες το άτομο χάνει το δρόμο του και περιπλανάται για ώρες με το αυτοκίνητο μη έχοντας τη δυνατότητα λήψης βοηθείας.
- Η καθημερινή κίνηση του ατόμου σε πολύ μεγάλη κίνηση με όλους τους παράλληλους κινδύνους και το άγχος που επιφέρουν οι συγκεκριμένες συνθήκες.
Φυσικά, δεν είναι μόνο αυτοί οι λόγοι που μπορεί να προξενούν φόβο στην οδήγηση, αλλά κατά κύριο λόγο, είναι επικρατέστεροι.
Συμπτώματα φοβίας
- Έναρξη υψηλού και συνεχούς πανικού με τη είσοδο στο όχημα και συνέχισή του μέχρι και τη στιγμή που το άτομο κατεβαίνει από το όχημα.
- Επίμονη αποφυγή χρήσης οποιουδήποτε οχήματος
- Εφίδρωση των χεριών
- Αίσθηση αποπροσανατολισμού και σύγχυσης
- Εμφάνιση δυσκολιών στην αναπνοή
- Εμφάνιση έντονης ζάλης
- Υπερβολική αύξηση καρδιακών παλμών
- Κρίσεις πανικού
Τα συγκεκριμένα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται είτε μεμονωμένα, είτε συνδυασμός αυτών. Και ομολογουμένως, χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης, σε περίπτωση που το άτομο επιθυμεί να οδηγήσει αλλά αισθάνεται πως “δεν μπορεί”.
Τρόποι αντιμετώπισης του φόβου
Προσλάβετε ένα δάσκαλο οδήγησης: Ακόμη κι αν έχουν πάρει δίπλωμα οδήγησης, πολλοί άνθρωποι νιώθουν σημαντικό φόβο κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Η πρόσληψη λοιπόν ενός υπομονετικού δασκάλου οδήγησης και η υπενθύμιση όσων είχατε μάθει παλαιότερα,θα σας ηρεμήσει και θα μειώσει το άγχος σας.
Έκθεση στη φοβία: Το συγκεκριμένο είδος θεραπείας, φέρνει τον οδηγό αντιμέτωπο με το φόβο ή το άγχος του με αργούς ρυθμούς. Ξεκινά απλά με το να κάθεται το άτομο στη θέση του οδηγού για κάποια λεπτά κάθε μέρα. Στη συνέχεια, θα αρχίσει να πιάνει το τιμόνι, αργότερα να βάζει μπροστά το αυτοκίνητο και με αργούς ρυθμούς φτάνει και στην πραγματική οδήγηση, νιώθοντας όμως πολύ πιο ήρεμος.
Ουσιαστική συζήτηση: Η αντιμετώπιση της φοβίας γίνεται μέσω της διαλεκτικής, της συζήτησης δηλαδή με κάποιον που εμπιστεύεται το άτομο, λαμβάνοντας μια θετική προοπτική σχετικά με τη φοβία του. Αν δεν υπάρχει κάποιος διαθέσιμος, ένα τετράδιο ή μια ηχογράφηση, θα επιτρέψουν την εξωτερίκευση των φόβων και την ενσυνείδητη αντιμετώπισή τους.
Τεχνικές χαλάρωσης: Οι συγκεκριμένες τεχνικές είναι αρκετές με βασικότερες το διαλογισμό, τη χρήση χαλαρωτικής μουσικής κ.λπ. Προτού ο οδηγός μπει στο αυτοκίνητο, θα πρέπει να χαλαρώνει τον εαυτό του, για να μην είναι σφιγμένος και αγχωμένος. Οι συγκεκριμένες τεχνικές απαιτούν χρόνο για να τις συνηθίσει και να επωφεληθεί από αυτές το άτομο.
Η γνωστότερη μέθοδος για την αντιμετώπιση του άγχους και του πανικού κατά την οδήγηση είναι η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT – Cognitive Behavioral Therapy). Η CBT βοηθά το άτομο να απαλλαγεί από τον πανικό, το άγχος και τις αρνητικές σκέψεις που προκαλούνται από διάφορες φοβίες πέραν της αμαξοφοβίας, όπως είναι η αγοραφοβία, η κατάθλιψη και γενικότερα οι αγχώδεις διαταραχές.
Ουσιαστικά λοιπόν, το άτομο δεν επηρεάζεται από τα «πράγματα» γύρω του αλλά από τις σχετικές δικές του πεποιθήσεις. Αν λοιπόν ο τρόπος που αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του, γίνει λειτουργικότερος, με λιγότερες διαστρεβλώσεις και θετικότερο τρόπο αντίληψης, τα θεραπευτικά αποτελέσματα μπορούν να είναι θεαματικά.
Επομένως, η φράση «φοβάμαι να οδηγήσω» θα πρέπει να πάψει να αποτελεί κάτι δεδομένο ως προς τη συμπεριφορά του ατόμου και να γίνει αποδεκτή ως μια κατάσταση η οποία μπορεί να βελτιωθεί με τους κατάλληλους τρόπους .
Πως κατάφερα να πάρω δίπλωμα στα 43
Εμένα προσωπικά ένας από τους μεγαλύτερους μου φόβους ήταν η οδήγηση. Ενώ ανέκαθεν ήθελα να μάθω να οδηγώ, έτρεμα μόνο στην ιδέα ότι θα βγω στον δρόμο και θα κυκλοφορήσω μεταξύ τόσων κινδύνων. Τελικά, στα 43 μου χρόνια πήρα την απόφαση να κάνω το μεγάλο βήμα και να δώσω εξετάσεις για δίπλωμα οδήγησης. Ομολογουμένως, όλη η διαδικασία με είχε ενθουσιάσει, ωστόσο ο φόβος παραμόνευε εκεί σε κάθε STOP και σε κάθε προσπάθεια παρκαρίσματος.
Μάλιστα, παρά τα λεγόμενα του δασκάλου μου, πως ήμουν έτοιμη να δώσω εξετάσεις, εγώ επέλεξα να κάνω και παραπάνω μαθήματα, ώστε να αποβάλλω από πάνω μου κάθε ανησυχία και κάθε αμφιβολία για τον εαυτό μου. Τελικά, έπειτα από πολλή προσπάθεια και καταπολεμώντας τον μεγαλύτερο μου φόβο, κατάφερα να πάρω το δίπλωμα, και μάλιστα με την πρώτη προσπάθεια.
Φυσικά, όταν ήρθε η στιγμή να οδηγήσω μόνη μου αμάξι, χωρίς την βοήθεια -και τα πετάλια- του δασκάλου μου, όλα ήταν διαφορετικά. Ο φόβος ήταν και πάλι εκεί, αλλά αυτή την φορά είχε τελείως διαφορετική μορφή. Αυτή την φορά, με πείσμωνε να τα καταφέρω. Έτσι, κι έγινε! Μέρα με την ημέρα, οι ανησυχίες και οι φόβοι μου έμοιαζαν παρελθόν. Ναι, δεν επιτεύχθηκε από την πρώτη ημέρα κάτι τέτοιο, όμως με τον καιρό όλα έμοιαζαν πολύ πιο εύκολα.
Εμένα, μάλιστα, με βοήθησε αρκετά το να αγοράσω αυτοκίνητο χωρίς ταχύτητες. Ήθελα να κάνω την ζωή μου πιο εύκολη και την οδήγηση λιγότερο αγχωτική. Κατάλαβα, πως οι ταχύτητες ήταν εκείνες που με δυσκόλευαν περισσότερο κι έτσι, φρόντισα να λύσω το πρόβλημα μου με συνοπτικές διαδικασίες.
Σίγουρα, δεν είμαι ακόμη έτοιμη να βγω στην Εθνική και να κάνω μεγάλα ταξίδια, όμως με τον καιρό θα γίνει κι αυτό. Είναι ο επόμενος μου στόχος και είμαι σίγουρη πως θα τα καταφέρω. Δώστε χρόνο και χώρο στον εαυτό σας και πεισμώστε για το καλύτερο. Μην τα παρατάτε από την πρώτη δυσκολία και την πρώτη απογοήτευση. Πιστέψτε στον εαυτό σας και η επιτυχία είναι σίγουρη, σας το εγγυώμαι!
Όλα τα άρθρα για τα αυτοκίνητα στο Daddy- cool.gr