ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟ: Ψυχοσσάβατο είναι η κοινή ονομασία του Σαββάτου πριν από την Κυριακή των Απόκρεω και του Σαββάτου πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής. Αν και όλα τα Σάββατα του έτους είναι αφιερωμένα στις ψυχές των χριστιανών, που έχουν αποβιώσει ανά τους αιώνες, με την ελπίδα της ανάστασής τους κατά τη Δευτέρα Παρουσία, σύμφωνα με τις Γραφές, η Εκκλησία τιμά και ειδικά τη μνήμη τους το Ψυχοσάββατο ή αν προτιμάτε τα δύο προαναφερθέντα ψυχοσάββατα. Πως φτιάχνουμε κόλυβα.
Τα δύο Ψυχοσάββατα τιμώνται από τους πιστούς με μνημόσυνα στις εκκλησίες, τρισάγια στους τάφους των προσφιλών τους προσώπων, μοίρασμα κολλύβων και ελεημοσύνες στους φτωχούς («ψυχικό»), ενώ το έθιμο απαγορεύει την εργασία.
Το Ψυχοσάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω έχει το εξής νόημα : Η επόμενη ημέρα είναι αφιερωμένη στη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, εκείνη τη φοβερή ημέρα κατά την οποία όλοι θα σταθούμε μπροστά στο θρόνο του μεγάλου Κριτή.
Για το λόγο αυτό με το Μνημόσυνο των κεκοιμημένων ζητούμε από τον Κύριο να γίνει ίλεως και να δείξει τη συμπάθεια και τη μακροθυμία του, όχι μόνο σε μας αλλά και στους προαπελθόντας αδελφούς, και όλους μαζί να μας κατατάξει μεταξύ των υιών της Επουράνιας Βασιλείας Του.
Το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής λέγεται και του Ρουσαλιού, επειδή έλκει την καταγωγή του από τη ρωμαϊκή γιορτή των Ρουσαλίων ή Ροζαλίων.
Είναι η ημέρα, που σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία, οι ψυχές επιστρέφουν στον Κάτω Κόσμο, αφού κατά τη διάρκεια της πασχαλινής περιόδου κυκλοφορούσαν ελεύθερα πάνω στη γη. Τη θλίψη των ψυχών, αλλά και των οικείων τους, εκφράζει το δίστιχο:
Όλα τα Σάββατα να παν, να παν και να γυρίσουν
Το Σάββατο του Ρουσαλιού να πάει, να μην γυρίσει.
Κατά τα δύο μεγάλα Ψυχοσάββατα η Εκκλησία μας καλεί σε μία παγκόσμια ανάμνηση «πάντων των απ’ αιώνος κοιμηθέντων ευσεβώς επ’ ελπίδι αναστάσεως ζωής αιωνίου». Μνημονεύει:
* Όλους εκείνους που υπέστησαν «άωρον θάνατον», σε ξένη γη και χώρα, σε στεριά και σε θάλασσα.
* Εκείνους που πέθαναν από λοιμική ασθένεια, σε πολέμους, σε παγετούς, σε σεισμούς και θεομηνίες.
* Όσους κάηκαν ή χάθηκαν.
* Εκείνους που ήταν φτωχοί και άποροι και δεν φρόντισε κανείς να τούς τιμήσει με τις ανάλογες Ακολουθίες και τα Μνημόσυνα.
Κόλλυβα – Υλικά
1 κιλό στάρι
150 γρ καρύδια
200 γρ σουσάμι καβουρδισμένο
350 γρ αμύγδαλα
400 γρ φουντούκια
250 γρ.σταφίδες
2-3 ρόδια
μισό ματσάκι δυόσμο ή μαιτανό ψιλοκομμένο
2,5 κουταλιές της σούπας κανέλα
1,5 κουταλάκι γλυκού γαρύφαλλο
1-2 κούπες φρυγανιά τριμμένη
Ότι ξηρούς καρπούς έχουμε βάζουμε.
Για την διακόσμηση
500 γρ άχνη
κουφετάκια ασημένια
Οδηγίες
Η διαδικασία ξεκινάει από την προηγούμενη μέρα. Καθαρίζουμε και πλένουμε το στάρι.
Σε μια κατσαρόλα το βάζουμε να βράσει με νερό, το βλέπουμε αν ψήθηκε. Σουρώνουμε σε στραγγιστήρι και ξεπλένουμε το στάρι.
Όταν το στάρι φουσκώσει το σουρώνουμε και το ξεπλένουμε. Σε μια μεγάλη επιφάνεια βάζουμε ένα σεντόνι η ένα τραπεζομάντηλο μετά χαρτί κουζίνας και απλώνουμε πάνω το στάρι .
Σκεπάζουμε με το χαρτί κουζίνας και το υπόλοιπο μέρος από το σεντόνι και το αφήνουμε να στεγνώσει για 2-4 ώρες.
Έχουμε χοντροκόψει τους ξηρούς καρπούς και σε ένα ταψί με λαδόκολλα τους απλώνουμε.
Σε βαθύ μπολ βάζουμε το σουσάμι (αφού το καβουρδίσουμε λίγο), τις σταφίδες, τους ξηρούς καρπούς όλους και ρίχνουμε την κανέλα, το γαρύφαλλο και την βανίλια. Ανακατεύουμε και τα αφήνουμε καλά σκεπασμένα μέχρι να τα χρησιμοποιήσουμε.
Αναμίξετε όλα τα υλικά σας λοιπόν.
Βάζετε σε βαθιά λεκάνη το στάρι, τους ξηρούς καρπούς, το ρόδι, 1 κούπα φρυγανιά και τον ψιλοκομμένο δύοσμο ή μαιτανό. Ανακατέψτε καλά.
Ρίξτε όλα τα ανακατεμένα υλικά μέσα, ρίξτε από πάνω άλλη μια κούπα φρυγανιά με τέτοια τρόπο ώστε να καλύψει την επιφάνεια. Στην συνέχεια με την βοήθεια λεπτής σίτας ρίχνω την άχνη μέχρι να καλυφθεί όλη η επιφάνεια.
Με την βοήθεια μιας λαδόκολλας στρώνω την άχνη και ξανά πασπαλίζω όπου χρειάζεται.(επαναλαμβάνοντας την διαδικασία με την λαδόκολλα).
Τώρα ήρθε η ώρα της διακόσμησης με τα ασημένια κουφέτα με τα αμύγδαλα ή και σταφίδες.. Εκεί επιστρατεύστε την φαντασία και το ταλέντο σας.
Έτοιμος λοιπόν ο δίσκος με τα κόλυβα στην μνήμη όσων αγαπήσαμε και έχουν φύγει από την ψεύτικη – πρόσκαιρη ζωή και βρίσκονται στην αληθινή.
Εν συνεχεία πέρνουμε τα κόλυβα με τα ονόματα των κεκοιμημένων που έχουμε γράψει σε μια σελίδα και τα δίνουμε στον Ιερέα για να τα μνημονεύσει…..
