Λένα Γατσή
Πότε καθιερώθηκε η έναρξη της σχολικής χρονιάς στις 11 Σεπτεμβρίου και ποιος είναι ο λόγος που επιλέχθηκε η συγκεκριμένη ημερομηνία;
Η νέα σχολική χρονιά ξεκινά αύριο, με την τέλεση του αγιασμού σε όλα τα σχολεία της χώρας. Κάθε χρόνο το πρώτο κουδούνι που σηματοδοτεί το άνοιγμα των σχολείων ξεκινά στις 11 Σεπτεμβρίου. Γιατί συμβαίνει αυτό και πότε επελέγη η συγκεκριμένη ημερομηνία;
Γιατί ξεκινούν τα σχολεία στις 11 Σεπτεμβρίου
Η 11η Σεπτεμβρίου καθιερώθηκε ως ημέρα έναρξης του σχολικού έτους με υπουργική απόφαση στις αρχές της δεκαετίας του ’80 και έχει καθιερωθεί στη συνείδηση μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών ως η «σταθερή ημερομηνία επιστροφής», λειτουργώντας ως σημείο αναφοράς.
Στα πρώτα χρόνια του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, η εκπαίδευση συνδεόταν με τον αγροτικό ρυθμό ζωής. Τα σχολεία ξεκινούσαν συχνά στα τέλη Σεπτεμβρίου ή ακόμη και τον Οκτώβριο, ώστε οι μαθητές —ιδίως στην ύπαιθρο— να έχουν ολοκληρώσει τις αγροτικές εργασίες του φθινοπώρου, όπως τον τρύγο. Δεν υπήρχε τότε ενιαία ημερομηνία.
Κάθε περιοχή της ελληνικής επικράτειας μπορούσε να προσαρμόζει την αρχή του σχολικού έτους στις τοπικές ανάγκες. Καθώς το εκπαιδευτικό σύστημα οργανωνόταν και αποκτούσε ενιαία μορφή, η έναρξη της χρονιάς τοποθετήθηκε γύρω στις αρχές Οκτωβρίου. Οι μαθητές επέστρεφαν στα θρανία συνήθως την 1η ή τη 3η Οκτωβρίου, με σκοπό να υπάρχει ένας πιο συμπαγής κύκλος μαθημάτων μέχρι το τέλος Μαΐου ή τα μέσα Ιουνίου.
Από τη δεκαετία του 1960, άρχισε σταδιακά να επικρατεί η έναρξη τον Σεπτέμβριο. Οι εκπαιδευτικές αρχές επιδίωκαν μεγαλύτερη διάρκεια διδασκαλίας, πιο κοντά στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Έτσι, το πρώτο κουδούνι χτυπούσε πλέον από τις 15 Σεπτεμβρίου και μετά.
Με υπουργική απόφαση του 1982 καθιερώθηκε η 11η Σεπτεμβρίου ως επίσημη έναρξη της σχολικής χρονιάς, ενώ εξυπηρετούσε και πρακτικά, καθώς άφηνε περιθώριο για το κλείσιμο της τουριστικής περιόδου και για τη διεκπεραίωση των διοικητικών μεταθέσεων εκπαιδευτικών