Κωνσταντίνα Σταυριανοπούλου
Τα περισσότερα παιδιά στα σχολεία, την ώρα που παρακολουθούν το μάθημα είναι κυριολεκτικά ξαπλωμένα πάνω στο θρανίο. Τί προβλήματα υγείας μπορεί να έχουν απο την κακή στάση του σώματος και τί μπορούμε να κάνουμε εκπαιδευτικοί και γονείς.
Ισιώστε το κορμί σας, φώναζε μια αγαπημένη μου καθηγήτρια όταν ξαπλωνόμασταν πάνω στο θρανίο, και τελικά είχε δίκιο καθώς η λάθος στάση σώματος την ώρα του μαθήματος μπορεί να φέρει δυσκολία στην συγκέντρωση τη μνήμη και τη διάθεση.
Όσοι έχουν τη δυνατότητα να δουν πώς κάθονται οι μαθητές μέσα στην τάξη ή το πώς διαβάζουν στο σπίτι, θα παρατηρήσουν μια πολύ μεγάλη ποικιλία θέσεων που τις περισσότερες φορές επιβαρύνουν αρνητικά όχι μόνο το σώμα αλλά και τη διαδικασία της μάθησης.
Στη Sunday Observer δημοσιεύτηκε ένα άρθρο όπου ειδικοί στο χώρο της υγείας αναφέρουν πως το 83% των μαθητών κάθεται σε θρανία και καρέκλες μη κατάλληλα για τον σωματότυπό τους με αποτέλεσμα να έχουν λανθασμένη στάση σώματος για πολλές ώρες την ημέρα!
Αυτό το εύρημα είναι εξαιρετικά σημαντικό δεδομένου πως μια κακή στάση εμποδίζει την καλή κυκλοφορία του αίματος και του οξυγόνου στο σώμα, επιβαρύνει την πλάτη, τους ώμους, τον αυχένα, και κατά συνέπεια γνωστικές λειτουργίες που εμπλέκονται στη μάθηση.
Παιδικό άγχος : Ποιες είναι οι καταστροφικές συνέπειες στην υγεία των παιδιών
Έρευνες δείχνουν πως η στάση του σώματος επηρεάζει τη διατήρηση της προσοχής, τη συγκέντρωση, τη μνήμη και τη διάθεση. Όλα τα παραπάνω αποτελούν θεμελιώδεις γνωστικές λειτουργίες που είναι άρικτα συνδεδεμένες με τη μαθησιακή διαδικασία και με τη συνολική επίδοση των μαθητών.
Τι μπορούμε να κάνουμε οι εκπαιδευτικοί κι οι γονείς;
Όσοι εργάζονται σε δουλειές γραφείου που απαιτούν πολύωρη καθιστή στάση, ίσως ήδη γνωρίζουν το πόσο σημαντικό είναι για τη συνολική τους υγεία κι επίδοση η σωστή στάση σώματος. Αυτό που προκαλεί εντύπωση ωστόσο, είναι η μη ενημέρωση και εκπαίδευση παιδιών, δασκάλων και γονιών πάνω σε αυτό το ζήτημα.
Ιδανικά, θα έπρεπε να υπάρχουν εργονομικές θέσεις για τους μαθητές στα σχολεία όπου θα ήταν εξατομικευμένα κατασκευασμένες σύμφωνα με τις αναπτυξιακές τους ανάγκες. Επειδή όμως κάτι τέτοιο μοιάζει ουτοπικό όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε πιο ανεπτυγμένες χώρες, θα αναφερθούν κάποιες λύσεις που μπορούν να ελέγξουν τόσο τα παιδιά όσο κι όλοι αυτοί που εμπλέκονται στη μάθησιακη διαδικασία.
Αρχικά, οι μαθητές θα πρέπει να ενημερωθούν από την πρώτη κιόλας τάξη του δημοτικού πως η μάθηση επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες κι ένας από αυτούς είναι το πώς κάθονται στο θρανίο ή στο γραφείο στο σπίτι την ώρα που μαθαίνουν κάτι καινούριο. Με αυτό τον τρόπο θα εξασφαλιστεί πιο εύκολα η συνεργασία τους.
Πιο συγκεκριμένα, φυσιοθεραπευτές συστήνουν
Το παιδί να κάθεται καλά στην καρέκλα έτσι ώστε η πλάτη του να στηρίζεται στο πίσω μέρος της αποφεύγοντας το καμπούριασμα της σπονδυλικής στήλης.
Προκειμένου η στάση του σώματος να είναι σταθερή, τα πόδια θα πρέπει να είναι πάντα στο πάτωμα ή σε ένα χαμηλό σκαμπό αν η καρέκλα είναι ψηλή, και τα χέρια να ακουμπούν άνετα στο θρανίο χωρίς να χρειάζεται να τεντωθεί για να φτάσει το βιβλίο κλπ.
Το παιδί είναι καλό να κάθεται όσο το δυνατόν ψηλότερα, με τους ώμους πίσω και χαλαρούς. Το ανθρώπινο σώμα έχει φτιαχτεί για να κινείται. Επομένως, θα πρέπει να αποφεύγεται η πολύωρη στατική θέση η οποία μπορεί να προκαλέσει κούραση κι εκνευρισμό. Είναι σημαντικό το παιδί να έχει τη δυνατότητα να κινηθεί για λίγα λεπτά έτσι ώστε να μπορέσει να επανέλθει με ενδιαφέρον στη μάθηση.
Πρέπει να θυμόμαστε λοιπόν, πως η σωστή στάση μελέτης και μάθησης δεν είναι αυτή που τοποθετεί απλά το παιδί καθιστό σε μια καρέκλα για πολλές ώρες. Αντίθετα, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη όλες εκείνες τις σωματικές και γνωστικές ανάγκες των παιδιών, γιατί μόνο όταν ικανοποιούνται αυτές η μάθηση στέφεται με επιτυχία!
Ελένη Σίγκου