Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά όταν ήμουν μικρή……

Από την παραμονή των Χριστουγέννων όλη η οικογένεια ήταν ανάστατη!

 Θα κοινωνουσαμε την μέρα που γεννιόταν ο Χριστός όπως έλεγε η γιαγιά μου και έπρεπε να είμαστε καθαρές σώμα και ψυχή!

Λούσιμο
,χτένισμα ,κόψιμο τα νύχια και μπάνιο  καλά όλο το κορμί με
καινούργια καθαρά και λευκά εσώρουχα,γάλα δεν πίναμε μόνο τσάι

και
ερχόταν η στιγμή για το χειροφίλημα της συγχώρεσης:” σχώραμε,Θεός
συγχωρέσει” και φιλάγαμε τα χέρια του Παππού ,της γιαγιάς  και των
γονιών μας. “Συγχωρεμένη να σαι” ήταν η απάντηση ότι μας συγχωρούσαν για
τις αταξίες μας και χίλιες ευχές μας έδιναν μαζί .

 Και
μετά σειρά είχαν οι μεγάλοι …. και η μαμά φιλούσε το χέρι του μπαμπά
και ο μπαμπάς το δικό της. Το ίδιο με την γιαγιά και τον παππού και εγώ
με την αδερφή μου που τόσο την είχα ταλαιπωρήσει όλη την χρονιά και ας
μην ήξερα γιατί αυτή μου ζητάει να την συγχωρήσω αφού ήταν τόσο ήσυχη!

Τα
ξημερώματα μας ξύπναγε η μαμά και μας ετοίμαζε και μου τόνιζε ιδιαίτερα
εμένα:” δεν θα φτύσεις σήμερα, δεν θα χτυπήσεις,δεν θα πεις άσχημο
λόγο, δεν θα ματώσεις και μέχρι να μεταλάβεις δεν θα πιεις και δεν θα
μασήσεις τσίχλα, δεν θα φας τίποτα!” Όλο και μια σταγόνα νερό την έπινα
στα κρυφά και ας έβλεπα το βλέμμα της μαμάς μου ότι το καταλάβαινε.Τα
υπόλοιπα όμως τα τηρούσα με ευλάβεια!

Μετά γυρνάγαμε σπίτι και η ζεστή σούπα μας περίμενε στο ήδη στρωμένο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι !

Και
μετά ερχόταν το μεσημέρι και όλοι μαζευόμασταν στην Θεία μου και
καθόμασταν ως το βράδυ δίπλα στο τζάκι ,τρώγαμε ,παίζαμε εμείς τα παιδιά
,χορεύαμε και στρώνανε και χαρτάκι οι μεγάλοι.

 Ακολουθούσε
η τρέλα για την Πρωτοχρονιά! Ανάστατο πάλι όλο το σπίτι! Το ρεβεγιόν
και η υποδοχή του καινούργιου Χρόνου γινόταν στο δικό μας! Και ερχόταν η
στιγμή που η γιαγιά με την μαμά φτιάχνανε τις Βασιλόπιτες.

Μία
πλαστή απαραίτητη σαν Μικρασιάτισες και 2 δουλευτές . 3 το σύνολο για
παραμονή πρωτοχρονιάς , για ανήμερα και μία για των Φωτών!

 Μίξερ
δεν χρησιμοποιούσαν η ζάχαρη και το βούτυρο χτυπιόντουσαν στο χέρι,για
να είναι σίγουρη η γιαγιά ότι έλιωσε και ο τελευταίος κόκος ζάχαρης (
και μέχρι σήμερα έτσι την κάνω και εγώ) στολιζόταν με
μύγδαλα σταυρωνόταν και έμπαινε στο φούρνο και μοσχομύριζε όλο το σπίτι.

Παραμονή
πρωτοχρονιάς και όλα ήταν στην πένα! Η μαμά μας παρόλο την κούραση της
τα είχε όλα πεντακάθαρα με τάξη! Ακόμη και μένα που ησυχία δεν είχα με
είχε καθαρή και περιποιημένη! Το σπίτι έλαμπε το ίδιο και αυτή!
Χτενισμένη με τα καλά της ρούχα πανέμορφη! Ο μπαμπάς καλοντυμένος με το
κοστούμι του και την γραβάτα του και ο παππούς το ίδιο !

Στο
τραπέζι υπήρχαν ντολμαδάκια γιαλαντζί, σουτζουκάκια σμυρνέικα
(απαραίτητα) και το κατσίκι γεμιστό με την γέμιση που τόσο περιμέναμε!

Λίγο
πριν αλλάξει ο Χρόνος κόβαμε την βασιλόπιτα αφού πρώτα την είχε
θυμιατίσει η μαμά. Δίπλα της μια πιατέλα με
τζιτζίφια,δαμάσκηνα,καρύδια,ρόδι. Όλοι μαζί τραγουδάγαμε “Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά ψηλή μου δεντρο λιβανιά κι αρχή κι αρχή καλός μας χρόνος εκκλησιά εκκλησιά με τ΄άγιο θρόνο.. “

Οι
παιδικές μας φωνές κάναν συναγωνισμό ποια θα ακουστεί
περισσότερο….(δεν είναι ανάγκη να σας πω ποιανής η γαιδουροφωνάρα τους
ξεκούφανε όλους!!)

 Ο
μπαμπάς την σταύρωνε και πρώτα έβγαζε τα πρώτα κομμάτια ήταν για την
Παναγία, τον Χριστό και το Αη Βασίλη! Μετά ακολουθούσε ο μπαμπάς με την
μαμά και οι καλεσμένοι με τα παιδιά. Όταν βρίσκαμε το φλουρί ο μπαμπάς
έκοβε ρόδι και την ασήμωνε με λεφτά και η μαμά έριχνε την βέρα της την
χρυσή για να είναι γεμάτα τα χέρια του τυχερού αλλά και του σπιτιού
μας.

Λίγο
πριν αλλάξει ο χρόνος άνοιγε τις βρύσες όλου του σπιτιού για να κυλήσει
ο χρόνος όπως το νερό ,σβήναμε τα φώτα και τα ξανανάβαμε όταν άλλαζε ο
χρόνος. Φιλιόμασταν  και ανταλλάσσαμε ευχές και το γλέντι κρατούσε ως το
πρωί! Εγώ όλο το βράδυ άυπνη να έχω καρτέρι τον Αη Βασίλη….ώσπου μια
χρονιά τον πέτυχα να μου φέρνει την παπαπούφα φορώντας την ρόμπα της
μαμάς…..χαχαχα καημένε Αη Βασίλη νωρίς μου απομυθοποιήθηκες!)

Το
ποδαρικό είχε και αυτό την ιεροτελεστία του…. η μαμά μέλωνε με μέλι
και γάλα όλες τις πόρτες του σπιτιού για να πάει μέλι – γάλα η χρονιά.

Ερχόταν
ο ξάδερφός μου έσπανε το ρόδι στην πόρτα μας ,έμπαινε με το δεξί και
έριχνε ρύζι σε όλο το σπίτι δίνοντας ευχές. Η μαμά τον “φίλευε” με
βασιλόπιτα , ένα κέρμα σιδερένιο για να είναι γερό το ποδαρικό και με
λεφτά για να έχει η χρονιά μας χρήματα. Και το γλέντι ανήμερα
συνεχιζόταν στης θείας μου….

 Όλος
ο κόσμος έχει τα ήθη και τα εθιμά του άλλωστε αυτή είναι η κληρονομιά
που θα αφήσουμε στα παιδιά μας. Η παράδοση μας! Είναι ο δρόμος που
αφήνουμε ανοιχτό για να περπατάνε οι νεότεροι και να θυμούνται οι
παλιοί,είναι οι ρίζες μας!

Έτσι και γω προσπαθώ να τα μάθω και στην κόρη μου.

Θέλω
και αυτή να έχει αναμνήσεις χαρούμενες όπως και γω. Να θυμάται και να
προσπαθεί και αυτή να τα περάσει στα δικά της παιδιά.

Νιώθω
ότι προέρχομαι από ανθρώπους ευλογημένους και ας ήταν ταλαιπωρημένοι
μέσα από τον διωγμό και την προσφυγιά. Μέσα από τα δεινά που πέρασαν
κράτησαν τις παραδόσεις τους. Όσο μπορώ λοιπόν θα τις κρατήσω και γω.

Καλά Χριστούγεννα σε όλους
Κατερίνα Βήττα