Έλενα Τριανταφύλλου
Στη Τήνο το Πάσχα οι Ορθόδοξοι και οι Καθολικοί συμφιλιώνονται μέσα από έθιμα και τελετουργίες που αξίζει να δεις από κοντά. Όλα τα αξιοθέατα που πρέπει να επισκεφθείς.
Η Τήνος είναι ένα Κυκλαδίτικο νησί που τηρεί ακόμη όλα τα παραδοσιακά έθιμα και τις θρησκευτικές τελετές της του Ορθοδόξου αλλά και του Καθολικού Πάσχα. Οι λόγοι να την επισκεφθείτε φέτος το Πάσχα και τα αξιοθέατα που πρέπει να δείτε από κοντά.
Το Πάσχα πλησιάζει κι αν θες να κλείσεις τις διακοπές σου γι’ αυτήν την περίοδο, θα πρέπει σιγά σιγά να φτιάχνεις το πρόγραμμά σου. Σήμερα θα σου προτείνουμε έναν Πασχαλινό προορισμό που άμα τον επιλέξεις, σίγουρα οι εμπειρίες που θα συγκεντρώσεις από εκεί, θα σου μείνουν αξέχαστες.
Μιλάμε για την Τήνο, ένα από τα πιο όμορφα νησιά των Κυκλάδων που μέχρι και σήμερα διατηρεί τα περισσότερα έθιμα του Πάσχα και όσων αφορά την Ορθοδοξία αλλά και την Καθολική Εκκλησία. Θα μάθουμε αναλυτικά όλα τα έθιμα του Πάσχα εκεί, αλλά και τα αξιοθέατα που πρέπει να δεις από κοντά. Διαβάστε παρακάτω:
Λίγα λόγια για την Τήνο
Η Τήνος είναι από τα λίγα μέρη στην Ελλάδα όπου τη Μεγάλη Εβδομάδα τηρούνται τόσα πολλά παραδοσιακά έθιμα αλλά και θρησκευτικές τελετές της Ορθόδοξης αλλά και της Καθολικής Εκκλησίας. Επιστεγάσματα όλων είναι η κοινή τράπεζα της Αγάπης που συμβολίζει την συμφιλίωση και την αδερφοσύνη.
Στη Τήνο λοιπόν το θρησκευτικό αίσθημα είναι έντονο το Πάσχα και η ατμόσφαιρα άκρως κατανυκτική. Μάλιστα, Ορθόδοξοι και Καθολικοί συνυπάρχουν εδώ και αιώνες στο νησί και οι εκκλησίες τους συχνά βρίσκονται δίπλα δίπλα.
Έτσι εκτός από ορθόδοξα έθιμα και τελετουργίες θα δείτε από κοντά και καθολικά, με κορυφαίο το μεσαιωνικό έθιμο των Μυστηρίων του Πάθους. Ένα άλλο ξεχωριστό έθιμο είναι και η Κοινή Τράπεζα Αγάπης ή Αγάπη όπου Ορθόδοξοι και Καθολικοί τρώνε μαζί σε ένα κλίμα που πρεσβεύει την αδερφοσύνη.
Πάσχα στη Μονεμβασιά: Ο Επιτάφιος με την Βυζαντινή ατμόσφαιρα κι άλλοι 3 λόγοι να επισκεφθείς το Γιβραλτάρ της Ανατολής
Στο νησί υπάρχουν περίπου 600 ξωκλήσια όπου γιορτάζονται τόσο η Άνοιξη όσο και το Πάσχα. Οι ντόπιοι ανήμερα του Πάσχα θα σας καλέσουν στις γιορτές και στα πανηγυράκια τους και θα σας κεράσουν τοπικούς μεζέδες, όπως είναι τα τηνιακά τυράκια και λούζα αλλά και παραδοσιακά πιάτα, κρασιά από τον αμπελώνα του νησιού και ελαφριά τηνιακή ρακή.
Τα λυχναράκια και το έθιμο των Μυστηρίων του Πάθους
Τουλάχιστον 10 μέρες πριν την Ανάσταση οι νοικοκυρές μαζεύονται στα σπίτια και όλες μαζί φτιάχνουν τα τσιμπητά τυροπιτάκια ή αλλιώς λυχναράκια. Η γέμιση, γίνεται με φρέσκια ανάλατη τηνιακή μυζήθρα, αυγά, ζάχαρη, βανίλια και κανέλα.
Οι ποσότητες είναι μεγάλες γιατί τα λυχναράκια μοιράζονται σε συγγενείς ακόμη και σε άλλα μέρη της Ελλάδος και κρατούν αρκετά, για τις γιορτές του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Μάρκου που έπονται. Τα γλυκά αυτά είναι ιδιαίτερα δημοφιλή και μπορείτε να τα βρείτε όλο τον χρόνο στα ζαχαροπλαστεία του νησιού.
Τη Μεγάλη Πέμπτη αξίζει να δείτε από κοντά την αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου στη Μεγαλόχαρη και στον επιβλητικό ναό της Παναγίας της Ροδαρίου στην Ξυνάρα. Την Μεγάλη Παρασκευή στις μεγάλες καθολικές εκκλησίες τελείται το μεσαιωνικό έθιμο των Μυστηρίων του Πάθους.
Ζαρούχλα: Το καταπράσινο χωριό της Πελοποννήσου 2 ώρες μακριά από την Αθήνα
Καλό θα ήταν την Μεγάλη Παρασκευή να πάτε από νωρίς στη Παναγία του Ροδαρίου γιατί εκεί θα παρακολουθήσετε το έθιμο στη πλήρη του μορφή.
Είκοσι εννέα εργαλεία και αντικείμενα-σύμβολα των παθών του Χριστού, ζωγραφισμένα σε ξύλο ή χαρτόνι (τα καντράκια), υψώνονται διαδοχικά από παιδιά στο μέσον της εκκλησίας. Παράλληλα, ψάλλονται ομοιοκατάληκτα τετράστιχα σε λαϊκή γλώσσα.
Photo via: tinosproperties.com
Ο Επιτάφιος του Αγίου Νικολάου στο νερό
Από την άλλη η βραδινή περιφορά του Επιταφίου στα χωριά είναι πιο κατανυκτική ενώ στη πόλη πιο εντυπωσιακή. Εκεί η Επιτάφιοι των τεσσάρων ενοριών, μαζί με της Παναγίας, συναντιούνται στη μαρμάρινη εξέδρα στον πεζόδρομο, του παλιού λιμανιού, για να γίνει η κοινή δέηση.
Όπως θα δείτε, ο Επιτάφιος της Μεγαλόχαρης είναι λιτά στολισμένος και το ίδιο συμβαίνει και με του Αγίου Νικολάου, του Καθολικού της πόλης. Βλέπετε, τα ίδια έπιπλα των Επιτάφιων είναι τόσο περίτεχνα στολισμένα που δεν χρειάζονται επιπλέον προσθήκες λουλουδιών.
Photo via: auravillastinos.com
Αφού τελειώσει η τελετή, ο Επιτάφιος του Αγίου Νικολάου κατευθύνεται προς τον κοντινό ορμίσκο Καλάμια. Αξίζει να τον ακολουθήσετε αφού θα τον δείτε να μπαίνει στη θάλασσα μαζί με τον παπά, τους ψάλτες και τα εξαπτέρυγα ενώ στην απέναντι βραχονησίδα ανάβουν σταυροί.
Τυρός Κυνουρίας: Το διαφορετικό Τσακώνικο Πάσχα με τα μοναδικά έθιμα που θα σας μαγέψει
Ενώ τα καΐκια, σφυρίζουν αποδίδοντας τιμές. Το συγκεκριμένο τελετουργικό, είναι αρκετά φαντασμαγορικό και καθιερώθηκε στις αρχές του 2000 με αφορμή των θάνατο δύο Τηνιακών σε ναυάγιο υπερπόντιου πλοίου.
Εντυπωσιακή είναι επίσης και η περιφορά του Επιταφίου στο χωριό του Πύργου όπου οι γυναίκες τον ραίνουν με μύρο από τα μπαλκόνια και τα παράθυρα. Ένα έθιμο που τηρείται σε όλα τα χωριά.
Μετά το τέλος της ακολουθίας της Μεγάλης Παρασκευής, οι γυναίκες, οι άντρες και τα παιδιά, ξεκινούν κρατώντας φαναράκια για να ανάψουν τα καντήλια στα ξωκλήσια.
Τα έθιμα της Ανάστασης
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, γίνεται η Πρώτη Ανάσταση. Την ώρα που ψάλλεται το Ανάστα ο Θεός κρίνων την γην ο παπάς κάθε ενορίας σκορπίζει φύλλα λεμονιάς. Μάλιστα, η παράδοση λέει ότι όποιος πιάσει ένα φύλλο λεμονιάς πριν πέσει κάτω, το βάζει στο πορτοφόλι του για να έχει πολλά λεφτά.
Photo via: tinostoday.gr
Από την άλλη το πιάσει ανύπαντρη γυναίκα θα παντρευτεί μέσα στον χρόνο. Στη διάρκεια της ημέρας στα σπίτια ολοκληρώνονται οι προετοιμασίες για το βράδυ της Ανάστασης και φυσικά ετοιμάζεται η μαγειρίτσα.
Φυσικά το βράδυ της Ανάστασης στη Τήνο θα υπάρχουν τα βεγγαλικά που βλέπουμε σε όλη την Ελλάδα. Επιπλέον στη Τήνο ρίχνουν και τριμπονιές με ειδικά όπλα τα οποία τα γεμίζουν από μπροστά. Το έθιμο κρατάει χρόνια και ο κρότος θεωρούσαν ότι ξορκίζει το κακό.
Πάσχα στις Σέρρες: Ζήστε ένα διαφορετικό Πάσχα με μοναδικά πανάρχαια έθιμα
Τέλος, στο προαύλιο της Μεγαλόχαρης την Ανάσταση, υπάρχει λαμπρό θέαμα λόγω της μεγαλοπρέπειας του χώρου, ενώ δεν αποκλείεται λευκά περιστέρια να υψωθούν στον ουρανού περίπου την ώρα, που αρχίζουν οι καμπάνες να χτυπούν.
Τα πανηγυράκια την Κυριακή του Πάσχα
Την Κυριακή του Πάσχα οργανώνονται πανηγυράκια στα ξωκλήσια. Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα γίνεται ο Εσπερινός της Αγάπης. Συγκεκριμένα λιτανεύεται στους δρόμους η εικόνα της Ανάστασης σε κοντάρι με στεφάνι από λουλούδια γύρω της. Μάλιστα, εκείνη την ώρα υπάρχει έντονος ανταγωνισμός ανάμεσα στα κοντινά χωριά για το ποιο θα ρίξει τις περισσότερες τριμπονιές.
Photo via: paron.gr
Το τραπέζι της Αγάπης τη Δευτέρα του Πάσχα
Όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα οργανώνονται σε διάφορα ξωκλήσια και εκκλησίες η «Κοινή Τράπεζα Αγάπης», ή «Αγάπη». Ειδικά την Δευτέρα του Πάσχα σας προτείνουμε να πάτε στον Κτικάδο, τον Τριπόταμο και την Καρδιανή – όπου θα σας προσκαλέσουν να καθίσετε μαζί τους (αρκεί η παρέα σας να είναι ολιγάριθμη).
Στον Κτικάδο οι ορθόδοξοι και οι καθολικοί συγκεντρώνονται στο προαύλιο, ή στη μεγάλη αίθουσα, της Παναγίας της Μεγαλομάτας. Εκφωνούνται λόγοι από τον ιερέα που συνιστά ομόνοια και αγάπη, μνημονεύονται οι νεκροί του χωριού και μοιράζονται άσπρα κεριά που ανάβουν με τη λαμπάδα του παππά.
Οι συγχωριανοί ζητούν συγνώμη αν με λόγια ή έργα έβλαψαν ο ένας τον άλλο, συμφιλιώνονται και αναχωρούν εξαγνισμένοι». Στην Καρδιανή τη Δευτέρα του Πάσχα οργανώνεται χορός με ζωντανή μουσική, δωρεάν φαγητό και κρασί που προσφέρει ο τοπικός σύλλογος. Η «Αγάπη» τελείται εκεί την επόμενη μέρα στην εκκλησία του Αγίου Πέτρου.
Photo via: aeolistinossuites.com
Τα αξιοθέατα που πρέπει να δεις από κοντά
Μπορείτε να κάνετε μικρή παράκαμψη για να δείτε τον Κτικάδο, ένα από τα ωραιότερα τηνιακά χωριά με καταπληκτική αρχιτεκτονική και πανοραμική θέα στο πέλαγος και στα Κιόνια.
Θα θαυμάσετε τα πλακόστρωτα δρομάκια με τις καμάρες, τα σπίτια με τους μαρμάρινους φεγγίτες, τις βρύσες με τις «πλύστρες» αλλά και τον καθολικό ναό του Τιμίου Σταυρού και την ορθόδοξη εκκλησία της Υπαπαντής, ή Μεγαλομάτας.
Ο Πύργος είναι ο μεγαλύτερος οικισμός της Τήνου, μετά την πόλη. Είναι επίσης ένα υπόδειγμα κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής κι ένα υπαίθριο μουσείο λαϊκής τέχνης. Αξίζει να περιηγηθείτε στα σοκάκια και να δείτε τον Άγιο Νικόλαο και τον Άγιο Δημήτριο.
Καλαμάτα: Το παραδοσιακό Πάσχα στην αρχόντισσα της Μεσσηνίας και το έθιμο του Σαϊτοπόλεμου
Σε κάθε γειτονιά τα σπίτια με τις αυλές είναι γεμάτα με πληθώρα αρχιτεκτονικών στοιχείων- όπως υπέρθυρα, περίθυρα, ανάγλυφες διακοσμήσεις: Είναι δουλεμένα στο μάρμαρο όπως και οι αριστοτεχνικές κρήνες.
Επισκεφθείτε οπωσδήποτε το εξαιρετικό μουσείο Μαρμαροτεχνίας Πύργου, το μουσείο Τηνίων καλλιτεχνών και δίπλα του το σπίτι του Γιαννούλη Χαλεπά που είναι Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο.
Σε απόσταση 3,5 χιλιομέτρων από τον Πύργο βρίσκεται ο Πάνορμος, φημισμένο λιμανάκι της Τήνου. Η εικόνα είναι χαρακτηριστικά νησιώτικη: δεμένες ψαρόβαρκες, παραλιακές ταβέρνες, καφέ, εστιατόρια, κυκλαδίτικα σπίτια, πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Πάσχα στη Σαντορίνη: Εκεί που τα ήθη και τα έθιμα βρίσκουν το χαμένο τους νόημα
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό που κάνει το τοπίο ξεχωριστό είναι το νησάκι Πλανήτης με τον φάρο του. Άναψε για πρώτη φορά το 1886 και ορίζει το μοναδικό βόρειο λιμάνι της Τήνου.
Photo via: tinosnews.gr
Όλα τα άρθρα για τις διακοπές στο Daddy-Cool.gr
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου χωρίς ενεργό σύνδεσμο