Ιωάννα Σακκή
Τα social media και ειδικότερα οι influencers φέρεται να έχουν διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο στον θάνατο δεκάδων μωρών, εξαιτίας της προώθησης του ελεύθερου τοκετού, όπως τονίζει γνωστός μαιευτήρας- γυναικολόγος.
Τα social media έχουν πλέον εδραιωθεί στην καθημερινότητας μας, κανείς, όμως, δεν θα περίμενε ότι μπορούν να συμβάλλουν μέχρι και στην υγεία των νεογνών. Ο Γνωστός μαιευτήρας- γυναικολόγος Ιάκωβος Σούσης μας εξηγεί πόσο σημαντικό ρόλο έχουν διαδραματίσει οι influencers στον θάνατο δεκάδων μωρών, μέσω της επίδειξης του λεγόμενου «Ελεύθερου τοκετού»
Τους σοβαρούς κινδύνους που συνδέονται με τη Free Birth Society (FBS), ένα αμερικανικό «κίνημα» και ταυτόχρονα κερδοφόρα επιχείρηση πολλών εκατομμυρίων δολαρίων , που προωθεί τον «ελεύθερο τοκετό» χωρίς γιατρούς και μαίες- ανέδειξε έρευνα της εφημερίδας Guardian που διήρκεσε έναν χρόνο.
Οι δημοσιογράφοι παρουσιάζουν πώς influencers πείθουν εγκύους για τα «οφέλη» του «ελεύθερου τοκετού», αλλά στην πραγματικότητα θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή νεογνών και εγκύων.
Η έρευνα κατέγραψε 48 περιπτώσεις βρεφών που πέθαναν κατά τον «ελεύθερο τοκετό» ή λίγο μετά τη γέννησή τους την περίοδο 2020–2024, καθώς και δεκάδες άλλα που υπέστησαν σοβαρές βλάβες. Όλες οι μητέρες είχαν πάρει συμβουλές από την FBS πριν αποφασίσουν πως και που θα γεννήσουν. Σε τουλάχιστον 18 από αυτές τις περιπτώσεις, η επιρροή της FBS κρίθηκε καθοριστική.
Τι είναι η Free Birth Society
Η Free Birth Society ιδρύθηκε το 2017 από την Emilee Saldaya, πρώην doula (βοηθό τοκετού χωρίς ιατρική εκπαίδευση). Μαζί με τη συνεργάτιδά της Yolande Norris‑Clark δημιούργησαν μια επιχείρηση που προσφέρει εκπαιδευτικά προγράμματα, podcasts, online σεμινάρια, υπηρεσίες υποστήριξης τοκετού και κλειστές κοινότητες. Οι γυναίκες πλήρωναν για να συμμετάσχουν στα μαθήματα ή στα online σεμινάρια, αλλά και για τις υπηρεσίες της FBS.
Η FBS προωθούσε μια επικίνδυνη θεωρία: ακόμη και σοβαρές επιπλοκές — όπως εκτεταμένη ρήξη αμνιακής μεμβράνης, ισχιακή προβολή, διαβήτη κύησης ή τοκετοί που διαρκούν έως και εννέα ημέρες — θεωρούνταν «φυσιολογικές παραλλαγές».
Στις κλειστές κοινότητες της FBS κυριαρχούσε η ιδέα ότι «η ιατρική παρέμβαση κλέβει από το παιδί τη δύναμή του», πίεζοντας τις γυναίκες να αποφύγουν κάθε επαφή με το σύστημα υγείας.
Το μοτίβο , εγκυμοσύνες χωρίς ιατρικές εξετάσεις, παρατεταμένοι και επικίνδυνοι τοκετοί στο σπίτι, νεογνά που δεν ανέπνεαν άμεσα και καθυστερήσεις στη μεταφορά στο νοσοκομείο — επαναλαμβανόταν και σε αρκετές περιπτώσεις είχε τραγικές συνέπειες. Ακόμη και μωρά που επέζησαν, πολλές φορές έχουν πλέον σοβαρές, μόνιμες νευρολογικές βλάβες.
Ταυτόχρονα, η FBS έκανε χρήση των social media και διαδικτυακών πλατφορμών: σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, δεκάδες εκατομμύρια γυναίκες έχουν κατεβάσει τα podcasts και έχουν δει τα βίντεο στο YouTube.
Αυτό επέτρεψε στην οργάνωση να διευρύνει την επιρροή της παγκοσμίως και να επηρεάσει πολλές γυναίκες που αναζητούσαν εναλλακτικές λύσεις για τον τοκετό.
Η εφημερίδα Guardian καταλήγει ότι πίσω από το αφήγημα «ενδυνάμωσης» της FBS κρύβεται ένα οργανωμένο, εξαιρετικά κερδοφόρο μοντέλο που προωθεί επικίνδυνες, αντιεπιστημονικές πρακτικές που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή των μητέρων και των νεογνών.