Το αμφιλεγόμενο πείραμα του Πόλγκαρ: Ο άνθρωπος που δημιούργησε 3 κόρες ιδιοφυΐες

Έλενα Τριανταφύλλου

Το αμφιλεγόμενο πείραμα του Πόλγκαρ: Ο άνθρωπος που δημιούργησε 3 κόρες ιδιοφυΐες. Ένα πείραμα που έγινε από τον Πόλγκαρ ο οποίος ήθελε να αποδείξει ότι ιδιοφυΐα γίνεσαι και δεν γεννιέσαι. Είναι ένα άκρως αμφιλεγόμενο πείραμα.

Μια μερίδα του πληθυσμού που γνωρίζει την ιστορία, υποστηρίζει ότι ο Πόλγκαρ χρησιμοποίησε τις κόρες του για να καλύψει την δική του ματαιοδοξία. Η μισή μερίδα θεωρεί ότι απέδειξε κάτι που ο κόσμος μέχρι και σήμερα ενδιαφέρεται να μάθει την αλήθεια.

Το αν γεννιέσαι ή γίνεσαι ιδιοφυΐα είναι ένα εκπαιδευτικό ερώτημα άλλωστε που μέχρι και σήμερα απασχολεί εκπαιδευτικούς, επιστήμονες και απλούς πολίτες. Σήμερα θα αναφερθούμε με λεπτομέρειες σε αυτό το αμφιλεγόμενο πείραμα και θα αφήσουμε τα συμπεράσματα να τα βγάλετε εσείς. Διαβάστε παρακάτω: 

Ο Πόλγκαρ προτού φέρει στον κόσμο τις κόρες του, φαίνεται πως σκεφτόταν αρκετά αν η διάνοιες γεννιούνται ή γίνονται. Είχε μελετήσει τις βιογραφίες 400 προσωπικοτήτων που θεωρούνταν ευφυΐες στον τομέα τους όπως ήταν ο Μότσαρτ ή ο Αϊνστάιν.

Δείτε ακόμα Φάτα Μοργκάνα: Το φαινόμενο που παρατηρείς αντικείμενα να αιωρούνται στην Ελλάδα! Πως εξηγείται;

Κατέληξε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι όλοι τους, μέχρι την ηλικία των 3 ετών είχαν έρθει σε επαφή με το μελλοντικό του αντικείμενο ενώ από την ηλικία των 6 είχαν ξεκινήσει εντατική και εξειδικευμένη εκπαίδευση στο αντικείμενο που εν τέλει διέπρεψαν.

Το μότο του Πόλγκαρ ήταν «Κάθε παιδί που γεννιέται και μεγαλώνει υγιές είναι μια εν δυνάμει ιδιοφυΐα». Μάλιστα είχε εκδώσει ένα βιβλίο στο οποίο ανέλυσε τις ιδέες του προτού αποφασίσει να κάνει δικά του παιδιά. Φαίνεται πως είχε ήδη καταστάλαξει, με ποιον τρόπο θα μεγάλωνε τα παιδιά του, όταν αυτά έρχονταν στον κόσμο.

Ο Πόλγκαρ είχε αφοσιωθεί τόσο πολύ σε αυτήν την θεωρία που μάλλον ο λόγος που αποφάσισε να φέρει στον κόσμο της κόρες του, ήταν ακριβώς για να αποδείξει την θεωρία στην πράξη. Ακόμη και η σύζυγός του, με την οποία έκανε τις κόρες του, φαίνεται πως επιλέχθηκε γι’ αυτόν τον σκοπό.

Η σύζυγός του ήταν δασκάλα από την Ουκρανία και στην αλληλογραφία που αντάλλαζαν, δεν υπήρχε κανενός είδους ρομαντισμού. Η γυναίκα, είχε γοητευτεί από την θεωρία του Πόλγκαρ και αποφάσισε να συμμετέχει και αυτή σε αυτό το εγχείρημα. Έτσι παντρεύτηκαν και το 1969 η Κλάρα έφερε στον κόσμο το πρώτο παιδί του Πόλγκαρ, την Σούζαν.

Photo via: athletestories.gr

Όμως ο Πόλγκαρ συνάντησε δυσκολίες όσων αφορά το εγχείρημά του. Η πρώτη δυσκολία υπήρξε εξαιτίας της ταραχώδους κοινωνικοπολιτικής περιόδου της εποχής. Ο Πόλγκαρ λοιπόν αποφάσισε να μην στείλει την κόρη του στο σχολείο, αλλά να της παραδίδει ο ίδιος μαθήματα στο σπίτι τους.

Πίστευε, ότι τα σχολεία με την υπάρχουσα δομή τους, δεν βοηθάνε τα παιδιά που ήδη έχουν ένα εκπαιδευτικό προβάδισμα, εξαιτίας παραδείγματος χάρη, της πρότερης εκπαίδευσης από το σπίτι.

Δυσκολεύτηκε πολύ όμως να πάρει την έγκριση του κράτους το οποίο μέχρι τότε ήταν κάτω από την κομμουνιστική επιρροή της Σοβιετικής Ένωσης. Αφού ξεπεράστηκε αυτό το εμπόδιο, άλλο ένα πρόβλημα προέκυψε. Ποιος θα ήταν ο τομέας εξειδίκευσης και πως θα επιλέγονταν;

Ο ίδιος ο Πολγκάρ θυμάται ότι:

«Θα μπορούσε να είχε επιλεχθεί οποιοσδήποτε τομέας. Μάλιστα, αρχικά η Σούζαν είχε ξεκινήσει να μαθαίνει ξένες γλώσσες και μαθηματικά. Όμως, εντέλει, αποφασίστηκε το σκάκι, κάτι που πληρούσε ορισμένες προϋποθέσεις.

Πρώτον, στο σκάκι, κατεξοχήν πνευματική δραστηριότητα, υπάρχουν κάποια αντικειμενικά και άμεσα κριτήρια αξιολόγησης, προόδου και βελτίωσης (το σύστημα βαθμολόγησης ELO από τη Διεθνή Σκακιστική Ομοσπονδία, FIDE) σε σχέση π.χ. με την ζωγραφική, όπου το αν σου αρέσει ή όχι ένα έργο τέχνης είναι κάτι υποκειμενικό, ενώ η αναγνώριση της αξίας του καλλιτέχνη μπορεί να αργήσει χρόνια.

Επίσης, το γεγονός ότι το σκάκι είναι μια κατεξοχήν ανδροκρατούμενη δραστηριότητα, και το πρώτο μας παιδί ήταν κορίτσι μας έδωσε το εξτρά κίνητρο να αποδείξουμε ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε ακόμα και εκεί που θεωρούνταν αδύνατο.

Τέλος, σε πιο γενική ανάλυση, το σκάκι είναι μια πολύπλοκη και πανέμορφη δραστηριότητα, η οποία είναι παιχνίδι, επιστήμη, άθλημα και τέχνη ταυτόχρονα».

Η ίδια η Σούζαν φέρνει στις σκέψεις της ότι:

«Μια μέρα, όταν ήμουν 3-4 χρονών, ενώ σκάλιζα κάτι συρτάρια ψάχνοντας ένα καινούργιο παιχνίδι, βρήκα μια σκακιέρα και τα κομμάτια της. Ρώτησα την μαμά τι ήταν αυτό και μου απάντησε ότι η ίδια δεν είχε ιδέα πώς παιζόταν το παιχνίδι, αλλά ότι ο πατέρας της θα της έδειχνε ευχαρίστως πως παίζεται όταν γύριζε σπίτι».

Photo via: meresparaxenes.com

Φαίνεται πως έτσι ξεκίνησαν όλα. Ο Πόλγκαρ ήξερε πως για να υπάρξουν προϋποθέσεις επιτυχίας θα πρέπει το παιδί να είναι πρόθυμο να μάθει και να αγαπά το αντικείμενο που θα ασχοληθεί βαθιά. Αυτό μάλιστα θεωρεί ότι ίσως ήταν και το δυσκολότερο κομμάτι του πειράματος.

Βλέπετε, εύκολα μπορούσε να μάθει τους κανόνες του παιχνιδιού στην Σούζαν αλλά θα έπρεπε να βρει τρόπους να κάνει την Σούζαν να αγαπήσει αυτό το παιχνίδι. Να θέλει από ένα σημείο και μετά να μαθαίνει και να εξελίσσεται στο σκάκι, χωρίς την παρότρυνση του Πόλγκαρ.

Επίσης θα έπρεπε να μάθει στο παιδί να μην αποθαρρύνεται κάθε φορά που κάτι πάει λάθος, όμως θα έπρεπε ταυτόχρονα να το πιέζει για να καταφέρει να το βάλει σε ένα πρόγραμμα. Ο Πόλγκαρ είχε υπολογίσει την αναλογία επιτυχιών/αποτυχιών σε 9/1.

Με λίγα λόγια σε κάθε 9 επιτυχίες (λύσεις προβλημάτων, νίκες σε παρτίδες, σωστές παρατηρήσεις κτλ.) αντιστοιχούσε 1 αποτυχία (ήττα σε παρτίδα κ.λπ.) . Επίσης, προσπάθησε να κάνει το παιδί να επικεντρωθεί περισσότερο στην διαδικασία της μάθησης και λιγότερο στα αποτελέσματα, έτσι ώστε να μην χάσει το ενδιαφέρον της.

Ο Πόλγκαρ είχε διαμορφώσει όλο το περιβάλλον που ζούσε το παιδί σύμφωνα με το σκάκι. Το σπίτι των Πόλγκαρ είχε μεταμορφωθεί,. Τοίχοι που γέμισαν με σχεδιαγράμματα αφιερωμένα στο σκάκι, ανοίγματα, παρτίδες κλπ. Όλα κατηγοριοποιημένα και πολύ οργανωμένα από τον Πόλγκαρ.

Photo via: life.hu

Το πρόγραμμα των σπουδών ήταν το εξής: Καθημερινά, 4-5 ώρες εντατικής εξάσκησης στο σκάκι. 1-2 ώρες άθλησης, ενώ υπήρχε και χρόνος για ξένες γλώσσες (η Σούζαν μιλά 6-7). Tέλος περιελάβανε μαθήματα γενικών ενδιαφερόντων (μαθηματικά, κοινωνικές επιστήμες κτλ.).

‘Εξι μήνες μετά την πρώτη δοκιμή ο Πόλγκαρ πήρε από το χέρι την τετράχρονη Σούζαν και την οδήγησε στην τοπική σκακιστική λέσχη όπου η μικρή, έπαιξε και κατατρόπωσε όλους τους αντιπάλους της. “Δεν ξέρω ποιος είχε εκπλαγεί περισσότερο από το αποτέλεσμα, εκείνοι ή εγώ», αναφέρει η ίδια.

Λίγο καιρό αργότερα γεννήθηκε η δεύτερη κόρη της οικογένειας που έφερε το όνομα Σοφία. Μετά από λίγο ήρθε στον κόσμο και η τρίτη με το όνομα Τζούντιθ. Οι δυο τους, ακολούθησαν τα χνάρια της μεγαλύτερης αδερφής, ενώ ο Πόλγκαρ βρήκε έναν ακόμη τρόπο για να δώσει κίνητρο στην Σούζαν.

Η Σούζαν έκανε μαθήματα στις αδερφές της οι οποίες σύντομα μαγεύτηκαν από αυτό το παιχνίδι. Τα παιδιά έβλεπαν τον Πόλγκαρ να παίζει ατελείωτες ώρες με την Σούζαν αυτό το παιχνίδι και όπως ήταν φυσικό θέλησαν να συμμετέχουν κι αυτές.

Η Σούζαν από την άλλη, ξεκίνησε να δείχνει την ικανότητές της και σύντομα αυτές την εκτόξευσαν. Σε ηλικία 4 χρονών, κατέκτησε το πρωτάθλημα κάτω των 11 ετών και με σκορ 10-0, σε ηλικία 12 ετών κατέκτησε το Παγκόσμιο κάτω των 16 ενώ στα 15 της ήταν η κορυφαία γυναίκα σκακιστής στον κόσμο.

Μερικά χρόνια αργότερα μαζί με την Σοφία και την Τζούντιθ (τότε 14 και 12 ετών αντίστοιχα) και την Ιντίλκο Μάντλ, εκπροσώπησαν την Ουγγαρία στην Ολυμπιάδα Σκακιού. Το 1988 ήρθαν και στην Θεσσαλονίκη. Το 1991 απονεμήθηκε στην 21χρονη τότε Σούζαν ο τίτλος του Διεθνούς Γκρανμαίτρ.

Photo via: selenemag.wordpress.com

Ήταν ο υψηλότερος τίτλος στην σκακιστική κατάταξη. Τα επιτεύγματα των αδελφών της επίσης κυμάνθηκαν σε υψηλά επίπεδα. Η Σοφία σε ηλικία 14 ετών σε ένα τουρνουά στην Ρώμη κατόρθωσε να αποκτήσει 8 νίκες και 1 ισοπαλίες σε αγώνες με αντιπάλους άνδρες που οι πέντε από αυτούς είχαν Διεθνείς Γκρανμαίτρ.

«Η Σοφία ήταν η κοπέλα με τη μεγαλύτερη προοπτική και δυναμική στο σκάκι από όλες μας, με βασικό προσόν της τη φαντασία και την επιθετικότητα στις παρτίδες.

Ωστόσο, δεν ήταν τόσο αφοσιωμένη και επιμελής, όπως εγώ και η Σούζαν, ενώ δεν είχε διάθεση για σκληρή δουλεία και της έλειπε η στρατηγική υπομονή που απαιτούν πολλές παρτίδες», όπως αποκαλύπτει η Τζούντιθ.

Η Τζούντιθ μπορεί να άργησε λίγο να πάρει μπρος αλλά στην συνέχεια εξελίχθηκε απότομα. Έδειξε τεράστια θέληση να μάθει το παιχνίδι, έγινε Διεθνής Γκρανμαίτρ σε ηλικία μόλις 15 ετών ενώ στο Νο1 της γυναικείας κατάταξης για 26 συναπτά έτη, μπήκε στην λίστα των 100 κορυφαίων σκακιστών ανεξαρτήτως φύλου.

Είναι η μοναδική γυναίκα που προκρίθηκε σε τουρνουά για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα και γενικά θεωρείται η καλύτερα γυναίκα σκακίστρια όλων των εποχών. Τι ήταν αυτό που βοήθησε την Σούζαν και τις αδερφές της να επιτύχουν τόσο πολύ όμως;

Μόλις πριν λίγα χρόνια η επιστήμα κατάφερε να βρει ένα μέρος από την διαδικασία που επιτελέστηκε. Για να μπορέσουμε να καταλάβουμε την διαδικασία θα χρειαστεί να ανοίξουμε μια παρένθεση και να μιλήσουμε για ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία που πρέπει να έχεις για να γίνεις καλός σκακιστής: την μνήμη.

Photo via: antikleidi.com

Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν δύο είδη μνήμης. Η βραχυπρόθεσμη και η μακροπρόθεσμη. Η βραχυπρόθεσμη μνήμη μας επιτρέπει να απομνημονεύσουμε πληροφορίες από 5 έως 9 διαφορετικά αντικείμενα την φορά. Διαρκεί όμως για λίγο και μετά οι πληροφορίες χάνονται.

Το μυαλό μας όμως βρίσκει τρόπους να παρακάμπτει τον περιορισμό των 5 έως 9 αντικειμένων με διάφορους τρόπους. Στο σκάκι παίζουν ρόλο τα πιόνια, οι αξιωματικοί, ο βασιλιάς κλπ. Μια παρτίδα σκάκι, μπορεί να εξελιχθεί με πρακτικά άπειρους τρόπους.

Ωστόσο, κάποιες διατάξεις κομματιών απαντώνται πολύ από άλλες. Η Σούζαν και σίγουρα οι περισσότεροι σκακιστές, βλέπουν τα κομμάτια στην σκακιέρα, όχι ως μεμονωμένα κομμάτια αλλά ως τμηματικές μονάδες.

Κάποιες διατάξεις κομματιών στη σκακιέρα απαντώνται συχνά και λογίζονται ως μία πληροφορία. Έτσι, απομνημονεύονται ως μία πληροφορία.

Ουσιαστικά, λοιπόν, η Σούζαν Πόλγκαρ από πολύ μικρή ηλικία βρέθηκε να βλέπει και να αναλύει χιλιάδες τέτοια τμήματα καθημερινώς. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα αρχικά τα μεμονωμένα κομμάτια να δημιουργήσουν τμήματα και μετά τα τμήματα αυτά μέσω της επανάληψης να περάσουν από την βραχυπρόθεσμη μνήμη, στην μακροπρόθεσμη μνήμη.

Επίσης, μέσω αυτής της συνεχούς επανάληψης, αναπτύχθηκε η διαίσθηση της. Η ικανότητα της δηλαδή να χρησιμοποιεί την εμπειρία της για να αναγνωρίζει και να αντιδρά ταχύτατα σε κάθε σκακιστική θέση.  Να επιλέγει την σωστότερη κίνηση για καθεμία σκακιστική θέση.

Photo via: aek365.org

Υπάρχει όμως διαφορά στο να υπάρχει ένας μεγάλος όγκος πληροφοριών στον εγκέφαλο από το να μπορείς να φέρεις πάντα αυτές τις πληροφορίες στην επιφάνεια.

Στο να μπορέσει να φέρει αυτές τις πληροφορίες στην επιφάνεια την βοήθησε η ατρακτοειδής περιοχή προσώπου. Είναι η περιοχή του εγκέφαλου που είναι υπεύθυνη στο να αναγνωρίσει πρόσωπα.

Ο εγκέφαλος της Σούζαν, όμως, έχει ουσιαστικά οικειοποιηθεί αυτήν την περιοχή του εγκεφάλου. Την χρησιμοποιούσε όταν έπαιζε σκάκι για την αναγνώριση και ανάσυρση από τη μνήμη σκακιστικών τμημάτων και σκακιστικών θέσεων, τις οποίες έχει συναντήσει στο παρελθόν.

Σε αυτό την βοήθησε η διαδικασία της οικειοποίησης και την εξειδίκευσης που έλαβε για το συγκεκριμένο παιχνίδι από πολύ μικρή ηλικία.

Αυτές οι πληροφορίες εξηγούν εν μέρει και το πώς γίνεται αυτό που ο Πόλγκαρ πάντα πρέσβευε: «Κάθε υγιές παιδί μπορεί, μέσω μιας συγκεκριμένης διαδικασίας, να μετατραπεί σε ιδιοφυΐα σε κάποιον επιλεγμένο τομέα».

Photo via: Pinterest

Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που είδαν στα μάτια του Πολγκάρ έναν οραματιστή παιδαγωγό, που άνοιξε μία νέα οδό εκπαίδευσης. Πολλοί όμως τον κατηγόρησαν ότι θυσίασε τα παιδιά του και την ανεμελιά της παιδικής τους ηλικίας για να καλύψει την δική του ματαιοδόξια.

Ο ίδιος πάντως σημειώνει ότι «από ένα σημείο και μετά, δεν μπορείς να αναγκάσεις τα παιδιά να κάνουν κάτι και να βελτιωθούν σε αυτό, αν δεν το θέλουν με πάθος και τα ίδια. Επίσης, και οι τρεις τους έχουν ζήσει μια ευτυχισμένη ζωή, έχουν κάνει οικογένειες και δεν διαφέρουν σε τίποτα όσον αφορά την κοινωνικοποίησή τους από άλλους ενήλικες».

«Ο πατέρας μου πιστεύει ότι το έμφυτο ταλέντο δεν υπάρχει, αλλά ότι η επιτυχία είναι 99% σκληρή δουλειά. Συμφωνώ μαζί του», υποστηρίζει η Σούζαν Πόλγκαρ, η οποία πλέον είναι παγκόσμια πρέσβειρα του σκακιού, προωθώντας το παιχνίδι στα σχολεία και δη στα κ0ρίτσια.

Οι Τζούντιθ νίκησε τον Κασπάροφ και ακόμη 10 πρώην παγκόσμιους πρωταθλητές καθώς και τον εν ενεργεία Μάγκνους Κάρλσεν. Το 2000 παντρεύτηκε και το 2004 έμεινε έγκυος κάνοντας ένα διάλειμμα από το παιχνίδι.

Έτσι η Σούζαν έγινε και πάλι η Νο1 της Παγκόσμιας κατάταξης γυναικών. Επί σειρά ετών δύο μέλη της ίδιας οικογένειας ήταν το Νο1 και το Νο2 της κατάταξης. Η Τζούντιθ το 2006 απέκτησε και δεύτερο παιδί και δεν ήταν εύκολο να συνεχίσει σε αυτούς τους ρυθμούς όντας μητέρα, αφού τα ταξίδια για το σκάκι ήταν πολλά.

Photo via: sohu.com

Τον Αύγουστο του 2014 ανακοίνωσε την απόσυρση της από το αγωνιστικό σκάκι. Από το 1989 έως τον Μάρτιο του 2015 ήταν το Νο. 1 στις γυναίκες, με εκείνο μόνο το μικρό διάλειμμα της πρώτης εγκυμοσύνης της. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης δεν είχε αποχωριστεί την κορυφή.

Η μεσαία από τις τρεις αδελφές Σοφία, δεν έφτασε σε τόσο υψηλό επίπεδο. Κατάφερε να κατακτήσει την 6η θέση στην παγκόσμια κατάταξη αλλά για λίγο. Σε ηλικία 14 ετών έκανε ένα τουρνουά στην Ρώμη που άφησε εντυπωσιασμένους τους πάντες, τερματίζοντας πρώτη πάνω από πέντε Grand-masters.

Όλη στην οικογένειά της συμφωνούν ότι ήταν η πιο ταλαντούχα από όλες, όμως ήταν λίγο τεμπέλα. Έχει εγκαταλείψει το αγωνιστικό σκάκι από το 1999, έχει παντρευτεί τον Ισραηλινό Grand-master (και ορθοπεδικό χειρουργό) Γιόνα Κοσασβίλι και ζει στο Τελ Αβίβ.

Δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να γυρίσει στο αγωνιστικό σκάκι σε επαγγελματικό επίπεδο, όμως προς το παρόν δεν έχει μετανιώσει που το εγκατέλειψε. Άλλωστε, δεν έχει εγκαταλείψει τελείως το αντικείμενο, αφού στο Τελ Αβίβ παραδίδει ιδιαίτερα μαθήματα σκακιού.

Η Σουζάν από την άλλη παντρεύτηκε το 1994 έναν Αμερικανό προγραμματιστή υπολογιστών και μετακόμισε στις ΗΠΑ. Σταμάτησε για τρία χρόνια το σκάκι, αφού γέννησε τον δεύτερο γι0 της το 2000.

Photo via: antikleidi.com

«Για αυτό πάντα θα παίζουν λιγότερες γυναίκες απ’ ότι άνδρες σκάκι. Σε πολλά επαγγέλματα αρκεί να είσαι απλά καλός για να βγάζεις τα προς το ζην. Στο σκάκι δεν αρκεί αυτό. Πρέπει να είσαι από τους κορυφαίους για να το κάνεις δουλειά σου», δηλώνει η ίδια.

Στις ΗΠΑ αναδείχθηκε σε σύμβολο του γυναικείου σκακιού και ίδρυσε την δική της σκακιστική σχολή. Ανέλαβε χρέη προπονήτριας στην σχολή για την Εθνική Ομάδα των ΗΠΑ. Το 2002 χώρισε και το 2006 παντρεύτηκε των επί σειρά ετών επαγγελματικό συνεργάτη της.

Σήμερα ζει στο Μιζούρι του Σεντ Λούις και είναι παγκόσμια πρέσβειρα του παιχνιδιού. Το σκάκι, το προμοτάρει με συνεχείς συνεδρίες στα σχολεία. Από το 2009 είναι παράλληλα συμπρόεδρος της επιτροπής του γυναικείου σκακιού της FIDE.

Photo via: antikleidi.com

Η Τζούντιθ ζει στην Βουδαπέστη με την οικογένειά της από τον Ιούνιο του 2015. Είναι αρχηγός και head coach της Εθνικής Ανδρών της Ουγγαρίας. Επίσης έχει λάβει την ανώτατη τιμή που μπορεί να λάβει ένας πολίτης από την ουγγρική κυβέρνηση. Το μεγάλο σταυρό του τάγματος του Αγίου Στεφάνου.

Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο στο Daddy-Cool.gr 

• περίεργα