Μπορεί να τα μεταδοθεί ο κορονοϊός απο τα ψώνια του supermarket και τα τρόφιμα; Τι συστήνει ο ΕΦΕΤ και ο ΕΟΔΥ

daddy cool team

Ο κορονοϊός έχει προκαλέσει αισθήματα φόβου σε πολλούς Έλληνες, αλλά και σε όλο τον κόσμο . Παρόλο που σε αυτές τις καταστάσεις το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να υπακούμε τους κανόνες υγιεινής και να διατηρούμε την ψυχραιμία μας, η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για έναν νέο ιό που δεν έχει βρεθεί ακόμη θεραπεία ή εμβόλιο.

Όπως είναι λογικό, οι Έλληνες έχουν θορυβηθεί και προσπαθούν να προφυλάξουν τους εαυτούς τους αλλά και αυτούς που αγαπούν από τον κορονοϊό. Φορούν γάντια και μάσκες, έχουν πάντα ένα αντισηπτικό, ένα καθαρό οινόπνευμα ή αντισηπτικά μαντηλάκια στη τσάντα τους και κρατούν αποστάσεις ασφαλείας από τους συνανθρώπους τους.

Υπάρχει όμως ο κίνδυνος, κάθε φορά που πηγαίνουμε στο supermarket να κολλήσουμε το μικρόβιο του κορονοϊού από τα τρόφιμα ή τις συσκευασίες τροφίμων; Σχετικά με τα ρούχα και τα παπούτσια ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών έχει εκδώσει ήδη ανακοίνωση που λέει τα παρακάτω:

«Βγάζουμε τα παπούτσια και τα εξώρουχα και τα βάζουμε στο μπαλκόνι να αερισθούν, πλένουμε τα χέρια μας και το πρόσωπο και αλλάζουμε εσώρουχα. Τα ρούχα αφήνονται να αερισθούν για μισή τουλάχιστον ώρα. Η ίδια διαδικασία επαναλαμβάνεται σε κάθε πολύωρη έξοδο από το σπίτι»

Σχετικά με τα τρόφιμα από το supermarket όμως δεν έχουμε ακόμη ξεκάθαρη εικόνα. Είναι όμως πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε την επικινδυνότητα – αν αυτή υπάρχει – διότι το supermarket αποτελεί την πρώτη ανάγκη κάθε νοικοκυριού. Η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) και το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) έρχονται να μας λύσουν τις απορίες:

“Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αποδείξεις που να δείχνουν μετάδοση του κορονοϊού μέσω τροφίμων ή συσκευασιών τροφίμων. Όπως άλλοι ιοί, είναι πιθανό ο ιός που προκαλεί τη νόσο COVID-19 να επιβιώνει πάνω σε επιφάνειες ή αντικείμενα. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι ύψιστης σημασίας να ακολουθούνται τα τέσσερα βήματα για την ασφάλεια τροφίμων: καθαρίστε, ξεχωρίστε, μαγειρέψτε, συντηρείστε.

Ο ιός θεωρείται πως μεταδίδεται κυρίως από άτομο σε άτομο. Αυτό περιλαμβάνει άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή μεταξύ τους (λιγότερο από 2 μέτρα απόσταση) και μέσω των αναπνευστικών σταγονιδίων που παράγονται όταν ένας ασθενής βήχει ή φταρνίζεται.

Αυτά τα σταγονίδια μπορούν να φτάσουν στο στόμα ή τη μύτη ανθρώπων που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση και, τελικά, να εισέλθουν στους πνεύμονες. Είναι πιθανό κάποιος να κολλήσει τον COVID-19 αγγίζοντας μια μολυσμένη επιφάνεια ή κάποιο μολυσμένο αντικείμενο αν στη συνέχεια ακουμπήσει το στόμα, τη μύτη ή, πιθανώς, τα μάτια του, αλλά αυτός δεν θεωρείται ο βασικός τρόπος μετάδοσης του κορονοϊού» .

Πόσες μέρες μπορεί να αντέξει ο κορονοϊός σε μια επιφάνεια; 

Ο κορονοϊός μπορεί να αντέξει σε μια επιφάνεια από 3 έως 4 ημέρες. Αυτό σημαίνει, ότι όποιος αγγίξει μια μολυσμένη από τον κορονοϊό επιφάνεια σε αυτό το χρονικό διάστημα, μπορεί να μεταδώσει την ασθένεια αν μετέπειτα αγγίξει το πρόσωπό του. Αναλυτικά, έρευνα που ανακοινώθηκε από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ εξηγούν ότι:

1. Σε χάλκινη επιφάνεια ο κορονοϊός επιβιώνει για 4 ώρες.
2. Στο χαρτόνι ο κορονοϊός επιβιώνει για μια ημέρα.
3. Στο πλαστικό και στο ατσάλι ο κορονοϊός επιβιώνει έως και 3 ημέρες.
4. Στον αέρα επιβιώνει έως και 3 ώρες ανάλογα τη θερμοκρασία και την υγρασία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τη συγκεκριμένη έρευνα τη δημοσίευσε και ανέβασε και ο λοιμωξιολόγος Σωτήρης Τσιόδρας στο προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter, μαζί με μερικές οδηγίες για το πως μπορούμε να απολυμάνουμε τα κινητά μας τηλέφωνα και τις επιφάνειες που αγγίζουμε συχνά.

Ποιες επιφάνειες έλκουν πιο εύκολα τον κορονοϊό; 

Σύμφωνα με τους επιστήμονες οι λείες επιφάνειες χωρίς πόρους, όπως είναι το κουμπί του ασανσέρ ή η επιφάνεια του τραπεζιού, είναι πιο φιλικές προς τον κορονοϊό. Σε γενικές γραμμές όμως, έλκει το ατσάλι και το πολυπροπυλένιο – το οποίο είναι υλικό με ευρεία χρήση – τις πλαστικές συσκευασίες, το χαρτί, το ύφασμα, τα παιχνίδια και το αυτοκίνητο.

Αντιθέτως οι επιφάνειες με πόρους όπως είναι τα χαρτονομίσματα ή τα μαλλιά μας, δεν επιτρέπουν στο κορονοϊό να ζήσει για πολύ αφού οι πόροι τους, τον παγιδεύουν και δεν τον αφήνουν να εξελιχθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε επιφάνειες όπως το ατσάλι, ο κορονοϊός δεν αντέχει αν η θερμοκρασία φτάσει στους 30 βαθμούς Κελσίου.

Τέλος, ακόμη και σε λείες επιφάνειες, προϊόντα που περιέχουν 62%-71% αιθυλική αλκοόλη (οινόπνευμα) και 0,5% οξυζενέ, έχουν τη δυνατότητα να σκοτώσουν τον ιό μέσα σε ένα λεπτό. Η Rachel Graham αναφέρει ότι τα απολυμαντικά στις επιφάνειες αρχίζουν και δρουν στα 15 δευτερόλεπτα, όμως για να φτάσουν στον βαθμό εξουδετέρωσης που διαφημίζουν στη συσκευασία, πρέπει να κάνουμε υπομονή πέντε με έξι λεπτά.

Η Rachel Graham αξίζει να αναφερθεί ότι είναι επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας και υποστηρίζει ότι είναι αναγκαίο να αφήσουμε αυτά τα 5 – 6 λεπτά να περάσουν για να θεωρήσουμε μια επιφάνεια ασφαλή, εφόσον στον χώρο βρέθηκε άνθρωπος μολυσμένος από τον κορονοϊό.

Επίσης, σύμφωνα με την Graham τα περισσότερα αντισηπτικά χεριών δεν είναι το ίδιο αποτελεσματικά και για τις επιφάνειες, διότι περιέχουν πολύ λίγο οινόπνευμα. Για τις επιφάνειες, συστήνει να χρησιμοποιούμε ειδικά απολυμαντικά επιφανειών. Πρέπει να θυμόμαστε, ότι αν κάποιος αγγίξει μια μολυσμένη επιφάνεια περίπου το 32% φτάνει στα χέρια του.

Επίσης, αν κάποιος φτερνιστεί η βήξει πάνω στα μαλλιά μας, πρέπει να τα λούσουμε σύμφωνα με την επιστήμονα, ακόμη κι αν οι πόροι των μαλλιών μας δυσκολεύουν την εξάπλωση του κορονοϊού. Δεν πρέπει να το ρισκάρουμε σε καμία των περιπτώσεων.

Πως εξαπλώνεται ο νέος κορονοϊός; 

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) δήλωσε ότι ο ιός εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, κυρίως μέσω της αναπνευστικής οδού με σταγονίδια από μολυσμένα άτομα που φτερνίζονται, βήχουν ή εκπνέουν.

Μέχρι τώρα δεν υπάρχει καταγεγραμμένο κρούσμα το οποίο μολύνθηκε από τα τρόφιμα. Επιστήμονες από όλο τον κόσμο παρακολουθούν τις εξελίξεις, και μέχρι τώρα φαίνεται πως τα τρόφιμα δεν αποτελούν πηγή μόλυνσης. Ο Οργανισμός Αξιολόγησης Επικινδυνότητας της Γερμανίας (BfR) αναφέρει μάλιστα ότι κανένα είδους κορονοϊού δεν φαίνεται να εξαπλώνεται από τα τρόφιμα.

Η μετάδοση μέσω επιφανειών που έχουν πρόσφατα μολυνθεί από ιούς είναι, παρόλα αυτά, δυνατή μέσω μολύνσεων από τις αποχρέμψεις. Ωστόσο, αυτό είναι πιθανό να συμβεί μόνο σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη μόλυνση, λόγω της σχετικά χαμηλής σταθερότητας του κορονοϊού στο περιβάλλον.

Σύμφωνα με την Εθνική Αρχή για την Υγιεινή και την Ασφάλεια των Τροφίμων, το Περιβάλλον και την Εργασία της Γαλλίας (ΑΝSES), με την έως σήμερα γνώση, αποκλείεται η άμεση μετάδοση του κορονοϊού μέσω της πεπτικής οδού. Φαίνεται πως ο νέος κορονοϊός είναι ευαίσθητος στις θερμοκρασίες μαγειρέματος, οπότε αν εκτεθεί στους 63 βαθμούς Κελσίου για 4 λεπτά, εξοντώνεται.

Όπως και να ‘χει, ο ΕΦΕΤ, τονίζοντας πως δεν υπάρχουν ενδείξεις μετάδοσης του νέου κορονοϊού μέσω των τροφίμων, υπενθυμίζει σε όσους εργάζονται σε επιχειρήσεις εστίασης, την αυστηρή τήρηση των γενικών κανόνων καθημερινής υγιεινής:

•  Πλύσιμο των χεριών

Πριν την έναρξη της εργασίας του προσωπικού.
Πριν το χειρισμό έτοιμου προς κατανάλωση τροφίμου.
Πριν και μετά την χρήση γαντιών (τα γάντια θα πρέπει να είναι μίας χρήσεως και να αντικαθίστανται όταν λερωθούν ή σχιστούν ή σε τακτά χρονικά διαστήματα).
Μετά την επαφή με μαλλιά, μύτη, πρόσωπο ή στόμα.
Μετά από χειρισμό ή προετοιμασία ωμού τροφίμου.
Μετά από χειρισμό απορριμμάτων.
Μετά από εφαρμογή καθαρισμών.
Μετά από χρήση της τουαλέτας.
Μετά από φύσημα της μύτης, φτέρνισμα ή βήχα.
Μετά από το φαγητό, το ποτό ή το κάπνισμα.
Μετά από χειρισμό χρημάτων.

• Στέγνωμα των χεριών με χαρτί μιας χρήσης.
• Απολύμανση των χεριών με κατάλληλο απολυμαντικό.

Τέλος, ο ΕΟΔΥ προτείνει:

1. Τακτικό και επιμελές πλύσιμο των χεριών πριν, κατά την διάρκεια και μετά την προετοιμασία φαγητού
2. Επιμελές πλύσιμο των χεριών κατά την εναλλαγή χειρισμού ωμού και μαγειρεμένου φαγητού
3. Αποφυγή επαφής των χεριών με τη μύτη, το στόμα ή τα μάτια κατά την παρασκευή του φαγητού
4. Επιμελές πλύσιμο των χεριών πριν την κατανάλωση φαγητού
5. Χρήση διαφορετικών μαχαιριών και ξύλων κοπής για τα ωμά και τα μαγειρεμένα τρόφιμα
6. Καλό μαγείρεμα των τροφίμων, ειδικά του κρέατος και των προϊόντων του
7. Καλός καθαρισμός επιφανειών και σκευών ιδιαίτερα μετά τον χειρισμό ωμών τροφίμων (όπως κρέας, πουλερικά, θαλασσινά)
8. Δεν καταναλώνουμε άρρωστα ζώα ή ζώα που έχουν πεθάνει από κάποια ασθένεια

Photo via: ieidiseis.gr

© Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την γραπτή άδεια του εκδότη

• κορονοϊός