Σύνδρομο Μινχάουζεν by proxy: H διαταραχή που σκοτώνει

Έλενα Τριανταφύλλου

Σύνδρομο Μινχάουζεν και σύνδρομο Μινχάουζεν by proxy ή αλλιώς σύνδρομο Μινχάουζεν δι’ αντιπροσώπου. Ποιο είναι το σύνδρομο Μινχάουζεν που προκύπτει από την έλλειψη αγάπης και πόσο επικίνδυνο μπορεί να γίνει για τον ασθενή αλλά και για τον περίγυρό του;

Εδώ και αρκετά χρόνια η επιστημονική κοινότητα ασχολείται με το σύνδρομο Μινχάουζεν και αρκετές φορές μέσα από την εγκληματολογία, μπορεί να έχουμε ακούσει γι’ αυτό το σύνδρομο σε ντοκιμαντέρ και όχι μόνο. Δυστυχώς όμως στον ελλαδικό χώρο το σύνδρομο Μινχάουζεν δεν γνωρίζουμε τι είναι.

Το σύνδρομο Μινχάουζεν είναι ένα σύνδρομο το οποίο πολύ δύσκολα μπορείς να κάνεις διάγνωση, ακόμη κι αν είσαι ψυχολόγος ή ψυχίατρος. Για να γίνει η διάγνωση στο σύνδρομο Μινχάουζεν πρέπει ο ειδικός να είναι αρκετά παρατηρητικός και να έχει γνώσεις πάνω στο αντικείμενο.

Δείτε ακόμα Τελικά φταίνε οι γονείς για το πως καταλήξαμε σαν ενήλικες;

Και αυτό είναι που κάνει το σύνδρομο Μινχάουζεν τόσο επικίνδυνο. Ο ασθενής πείθει τους άλλους ότι πάσχει από μία ανίατη ασθένεια για να τραβήξει την προσοχή. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα, πείθει τον περίγυρό του ότι κάποιος που προσέχει (το παιδί του, ένα άτομο με αναπηρία ή ένας ηλικιωμένος) πάσχει από κάποια σοβαρή ασθένεια.

Κι εκεί το σύνδρομο Μινχάουζεν γίνεται επικίνδυνο. Διότι ο ασθενής εξαιτίας της έλλειψης αγάπη, προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή μέσα από την συμπόνια και τον οίκτο. Είναι σε θέση να υποβάλλει ακόμη και το ίδιο το παιδί σε αχρείαστες φαρμακευτικές αγωγές, χειρουργεία και να αφαιρέσει ακόμη και την ζωή από το άτομο που “φροντίζει”.

Τι είναι όμως με λεπτομέρειες το σύνδρομο Μινχάουζεν; Από που πήρε το όνομά του; Ποια είναι τα συμπτώματα και ποιες είναι οι ιστορίες με σύνδρομο Μινχάουζεν που στιγμάτισαν τον κόσμο; Στο σημερινό άρθρο θα μιλήσουμε αναλυτικά γι’ αυτό το σύνδρομο. Διαβάστε παρακάτω:

Το σύνδρομο Μινχάουζεν

Στην ψυχοπαθολογία λοιπόν το σύνδρομο Μινχάουζεν ορίζεται ως η πλασματική κατάσταση κάποιας ασθένειας την οποία την προκαλεί το ίδιο το άτομο στον εαυτό του, με σκοπό να τραβήξει την προσοχή, να ασχοληθούν μαζί του και να προκαλέσει οίκτο.

Το σύνδρομο Μινχάουζεν εισήχθη για πρώτη φορά σαν όρος από τον Άγγλο ενδοκρινολόγο Ρίτσαρντ Άσερ, το 1951. Πήρε το όνομά του, από ένα υπαρκτό πρόσωπο, τον βαρόνο Φον Μινχάουζεν. Ο Φον Μινχάουζεν ήταν ένας άνθρωπος γερμανικής καταγωγής, ευγενής που έζησε τον 180 αιώνα.

Υπηρέτησε στον ρωσικό στρατό μέχρι το 1750. Όταν επέστρεψε από τον στρατό έγινε γνωστός εξαιτίας των φανταστικών ιστοριών που διέδιδε για ταξίδια που είχε κάνει και περιπέτειες που είχε ζήσει. Στην Διεθνή Στατιστική Ταξινόμηση Νόσων και Συναφών Προβλημάτων Υγείας, αυτό το σύνδρομο, ορίζεται ως πλασματική διαταραχή.

Δείτε ακόμα Ο δυστυχισμένος γάμος είναι το ίδιο ανθυγιεινός με το κάπνισμα

Μία πλασματική διαταραχή με σκόπιμη παραγωγή ή υπόκριση συμπτωμάτων ή ανικανοτήτων, σωματικών ή ψυχικών. Ο ασθενής υποκρίνεται συμπτώματα επανειλημμένως και χωρίς κάποιον προφανή λόγο, ενώ μπορεί ακόμη και να προκαλέσει βλάβη στον εαυτό του, έτσι ώστε να υπάρξουν πραγματικά συμπτώματα.

Photo via: ibecmagazine.com

Τα αίτια του σύνδρομο Μινχάουζεν

Τα αίτια του συνδρόμου δυστυχώς μέχρι και σήμερα δεν έχουν διευκρινιστεί απόλυτα. Όμως υπάρχουν έρευνες που έχουν δείξει πως τόσο οι βιολογικοί όσο και οι ψυχολογικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξή του.

Επίσης υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι τα άτομα με σύνδρομο Μινχάουζεν στο παρελθόν είχαν κακοποιηθεί είτε σωματικά είτε λεκτικά ή ένιωθαν αρκετά παραμελημένα κατά την παιδική τους ηλικία. Το σύνδρομο αυτό με λίγα λόγια προκαλείται σε έναν ασθενή ο οποίος δεν έχει λάβει την απαραίτητη αγάπη και προσοχή στην παιδική του ηλικία.

Το σύνδρομο Μινχάουζεν είναι μία διανοητική διαταραχή

Το σύνδρομο Μινχάουζεν λοιπόν είναι μία διανοητική διαταραχή κατά την οποία ένας άνθρωπος επινοεί ασθένειες ή τις προκαλεί ο ίδιος στον εαυτό του με την λήψη φαρμάκων, με σκοπό να τραβήξει την προσοχή. Η διαταραχή αυτή αφορά ως επί το πλείστον μητέρες.

Αρκετές από αυτές πάσχουν από ψυχικές διαταραχές όπως είναι η κατάθλιψη, διαταραχές προσωπικότητας ή από το ίδιο το σύνδρομο Μινχάουζεν. Οι άνθρωποι με σύνδρομο Μινχάουζεν αναζητούν την προσοχή και την φροντίδα των άλλων και προβαίνουν ακόμη και σε πράξεις αυτοτραυματισμού για να το κερδίσουν αυτό/.

Οι άνθρωποι με αυτό το σύνδρομο δε θα αναζητήσουν ποτέ ψυχολογική βοήθεια από ψυχολόγο ή ψυχίατρο διότι αυτό θ σήμαινε, ότι πρέπει να εγκαταλείψουν την χειραγώγηση και να αποδεχτούν ότι δεν γίνεται πάντα να βρίσκονται στο κέντρο της προσοχής και ότι αυτή τους η ανάγκη χρειάζεται βοήθεια.

Τι είναι το σύνδρομο Μινχάουζεν by proxy ή αλλιώς σύνδρομο Μινχάουζεν δι’ αντιπροσώπου;

Σε αυτήν την περίπτωση ο άνθρωπος με αυτό το σύνδρομο κατασκευάζει ένα πλαστό ιατρικό ιστορικό ή προκαλεί σημάδια κάποιας ασθένειας μέσω του τραυματισμού σε ένα πρόσωπο το οποίο βρίσκεται υπό την φροντίδα του. Αυτό το πρόσωπο μπορεί να είναι το παιδί του, ένας ηλικιωμένος ή άτομα με αναπηρία.

Έχουν καταγραφεί ιστορίες με άτομα με σύνδρομο Μινχάουζεν by proxy ή αλλιώς σύνδρομο Μινχάουζεν δι’ αντιπροσώπου, που έπιαναν δουλειά σαν νοσηλευτές σε νοσοκομεία και γηροκομεία έτσι ώστε να ικανοποιούν αυτή τους την ανάγκη.

Σε αυτήν την περίπτωση ο άνθρωπος με αυτό το σύνδρομο όχι μόνο τραβάει την προσοχή μέσα από το οίκτο αλλά αρέσκεται στο ότι γίνεται απαραίτητος γι’ αυτόν που φροντίζει. Το δύσκολο σε αυτήν την περίπτωση είναι το ότι το σύνδρομο Μινχάουζεν by proxy ή αλλιώς σύνδρομο Μινχάουζεν δι’ αντιπροσώπου δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό από κάποιον που δεν ξέρει.

Δείτε ακόμα 7 Σημάδια από την γλώσσα του σώματος : Μπορείς να τους εμπιστευτείς ;

Ακόμη όμως κι αν ήξερε θα έπρεπε να είναι εξειδικευμένος επιστήμονας πάνω σε αυτόν τον τομέα και αρκετά παρατηρητικός για να σκεφτεί ότι ένας ασθενής με λευχαιμία, στην ουσία δεν έχει λευχαιμία, αλλά ο φροντιστής του, έχει πείσει τους πάντες ότι πάσχει από αυτή την ασθένεια για να τραβήξει την προσοχή.

Αυτό φυσικά έχει ως αποτέλεσμα ακόμη και οι μονάδες υγείας να υποβάλουν τον ασθενή με την πλασματική νόσο σε πληθώρα εξετάσεων, θεραπείες πολύ βαριές για τον οργανισμό όπως χημειοθεραπείες και ακτινοβολίες, για να γιατρέψουν την “ασθένεια”.

Και το θύμα, καταλήγει εν τέλει να πάσχει όντως από προβλήματα υγείας, αφού οι γιατροί το είχαν υποβάλλει σε ένα σωρό εξετάσεις και θεραπείες χωρίς λόγο. Συνήθως τα θύματα ανθρώπων με σύνδρομο Μινχάουζεν by proxy ή αλλιώς σύνδρομο Μινχάουζεν δι’ αντιπροσώπου όταν ο φροντιστής με το σύνδρομο λείπει για ένα διάστημα από δίπλα τους, εμφανίζουν απότομη καλυτέρευση της υγείας τους.

Photo via: twenty20.com

Δείτε ακόμα Γιατί μερικές φορές νομίζουμε ότι μας παρακολουθούν

Από την άλλη όταν ο φροντιστής επιστρέψει δίπλα τους, ξεκινούν πάλι να πέφτουν και η υγεία τους βρίσκεται σε οριακό σημείο. Αυτό το φαινόμενο είναι άκρως επικίνδυνο διότι μπορεί να προκαλέσει μέχρι και θάνατο.

Ο φροντιστής με το σύνδρομο καταφέρνει να πείσει το περιβάλλον του διότι προτού ξεκινήσει να προκαλεί τα συμπτώματα και να τρέχει σε γιατρούς ή να λέει την ιστορία του στο περιβάλλον, έχει μελετήσει πολύ προσεκτικά τα συμπτώματα της ασθένειας που θέλει να προκαλέσει.

Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις για να καταφέρει να προκαλέσει συγκεκριμένα συμπτώματα μπορεί να προκαλέσει δηλητηρίαση στο θύμα, τραύματα, αιμορραγίες, μολύνσεις με τοξίνες ή φάρμακα, ακόμη και ασφυξία.

Τα συμπτώματα του σύνδρομο Μινχάουζεν by proxy ή αλλιώς σύνδρομο Μινχάουζεν δι’ αντιπροσώπου

Στην αρχή τα συμπτώματα μίας ασθένειας μπορεί να είναι προσποιητά όμως όταν η πάθηση φτάσει σε προχωρημένο στάδιο θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο άνθρωπος με αυτό το σύνδρομο προκαλεί συμπτώματα στον εαυτό του.

Τα συμπτώματα αυτά συνήθως είναι οι ναυτίες, οι ζαλάδες, ο ίλιγγος, το κοιλιακό άλγος, η συχνή επίσκεψη στα νοσοκομεία και στους γιατρούς και  αιτήματα για χειρουργικές επεμβάσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι το άτομο με σύνδρομο Μινχάουζεν κινδυνεύει από πολλές επιπλοκές.

Αυτές οι επιπλοκές είναι ο θάνατος από αυτοτραυματισμό, η δηλητηρίαση, επιπλοκές από τις χειρουργικές επεμβάσεις και παρενέργειες από φάρμακα που του έχουν δοθεί με συνταγή γιατρού. Φυσικά από τις ίδιες επιπλοκές κινδυνεύει και το θύμα, στην περίπτωση του συνδρόμου Μινχάουζεν δι’ αντιπροσώπου.

Η πρόγνωση και η θεραπεία

Για αρχή θα πρέπει να θυμόμαστε ότι αυτό που προέχει είναι η υγεία και η ασφάλεια των ατόμων που ένα άτομο με σύνδρομο Μινχάουζεν “φροντίζει”. Το πρόβλημα πρέπει να αποκαλυφθεί στην οικογένεια με υποστηρικτικό τρόπο και να γίνει άμεση αναφορά στα κέντρα παροχής φροντίδας παιδιών και όχι μόνο, με όλες τις νομικές αρχές.

Θα πρέπει να πραγματοποιηθεί άμεση παραπομπή της μητέρας για ψυχιατρική και ψυχολογική περίθαλψη όταν μιλάμε για μητέρα – παιδί αλλά αυτό ισχύει για όλες τις περιπτώσεις. Ταυτόχρονα το θύμα να πρέπει να λάβει την απαραίτητη ψυχιατρική υποστήριξη.

Συγκεκριμένα απαιτείται φαρμακευτική αγωγή και μακροχρόνια παρακολούθηση, ενώ σε μερικές περιπτώσεις όπου οι Αρχές το κρίνουν, αφαιρείται ακόμη και οι επιμέλεια.

Το σύνδρομο Μινχάουζεν “κατέλαβε” το Hollywood

Το συγκεκριμένο σύνδρομο έγινε γνωστό στο ευρύ κοινό ύστερα από την κινηματογραφική επιτυχία του Hollywood “Run”. Στην ταινία, η Χλόη, μία νεαρή γυναίκα προσπαθεί να ξεφύγει από την εμμονική αγάπη της μητέρας της. Η μητέρα της είναι μία φρικτή γυναίκα η οποία προσπαθεί να κρατήσει την κόρη της απόλυτα εξαρτημένη σε αυτήν.

Αυτή η τοξική μητρική φιγούρα δεν είναι άγνωστη στην ποπ κουλτούρα. Η μητέρα παρακολουθεί κάθε κίνηση της κόρης της ενώ από μικρή την έχει σε απόλυτη απομόνωση, κρατώντας πολλά μυστικά.

Το παιδί, το οποίο είναι ένα άτομο με αναπηρία, υποψιάζεται πως η μητέρα της, κάτι της κρύβει. Αρχίζει και στρέφεται λοιπόν εναντίον της ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να τρέξει και να φύγει μακριά από το ίδιο της το σπίτι.

Photo via: oneman.gr

Η υπόθεση Beverley Allitt

Η Beverley Allitt εργαζόταν στην κλινική του Λίνκολνσαϊρ της Αγγλίας ως νοσοκόμα για παιδιά και κατηγορήθηκε για τέσσερις ανθρωποκτονίες παιδιών, τρεις απόπειρες ανθρωποκτονίας και έξι βαριές σωματικές βλάβες. Η μέθοδος που χρησιμοποιούσε ήταν οι ενέσεις με ινσουλίνη ή κάλιο.

Το 1992 λοιπόν αυτή η γυναίκα καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Η διάγνωση ότι πάσχει από το σύνδρομο Μινχάουζεν δι’ αντιπροσώπου έγινε μετά την καταδίκη της και νοσηλεύτηκε σε νοσοκομείο υψίστης ασφαλείας.

Photo via: apodoxi.gr

Διαβάστε όλα τα άρθρα για την ψυχολογία στο Daddy-Cool.gr 

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου χωρίς την γραπτή άδεια από τον εκδότη. 

• ψυχολογικα προβληματα