Όσα πρέπει να ξέρετε για την ωτίτιδα

13 Νοεμβρίου 2014 | 09:05

Ο πόνος στα αυτιά είναι ένας έντονος πόνος, διαφορετικός από όλους τους άλλους σε ένταση. Εάν λοιπόν δείτε το μωρό σας να κλαίει, να πιάνει το αυτάκι του και να μοιάζει αβοήθητο, το πιθανότερο είναι ότι έχει την πρώτη του ωτίτιδα. Πρόκειται για μια μόλυνση από τις πιο συχνές στα μικρά παιδιά και, τουλάχιστον την πρώτη φορά, από τις πιο δυσάρεστες για τους γονείς, επειδή το παιδί δεν καταφέρνει να περιγράψει με σαφήνεια αυτό που περνάει.
Δείτε τις οδηγίες που μας δινει το iatronet.gr για την αντιμετώπιση της καθώς και πως μπορουμε να προφυλάξουμε το παιδί!

Ορισμός

Οι ωτίτιδες αποτελούν έναν από τους πιο συνηθισμένους λόγους που οι γονείς πηγαίνουν τα παιδιά τους στο γιατρό. Ενώ υπάρχουν διάφοροι τύποι ωτίτιδων, η πιο κοινή καλείται μέση ωτίτιδα, που σημαίνει μια φλεγμονή και λοίμωξη του μέσου ωτός. Το μέσο ους βρίσκεται αμέσως μετά το τύμπανο.

Ο όρος “οξεία” αναφέρεται σε ένα σύντομο και επώδυνο επεισόδιο. Μια ωτίτιδα που διαρκεί πολύ ή έρχεται και φεύγει ονομάζεται χρόνια μέση ωτίτιδα.

Για συνδέσμους σε άλλους τύπους ωτίτιδας, δείτε ωτίτιδα.

Εναλλακτικές Ονομασίες

Μέση ωτίτιδα – οξεία, Λοίμωξη – έσω ους, Λοίμωξη μέσου ωτός – οξεία

Αίτια

Σε κάθε αυτί, ένας πόρος, η ευσταχιανή σάλπιγγα, συνδέει το μέσο ους με το πίσω μέρος του λαιμού. Ο πόρος αποχετεύει το υγρό που δημιουργείται φυσιολογικά στο μέσο ους. Εάν η ευσταχιανή σάλπιγγα αποφραχθεί, μπορεί να συσσωρευτεί υγρό. Όταν συμβεί αυτό, μικρόβια, όπως βακτήρια και ιοί, μπορούν να αναπτυχθούν και να προκαλέσουν λοίμωξη.

Οι ωτίτιδες είναι συνήθεις σε βρέφη και παιδιά, εν μέρει επειδή οι ευσταχιανές σάλπιγγες αποφράσσονται εύκολα.

Ωτίτιδες μπορούν επίσης να εκδηλωθούν σε ενήλικες, παρόλο που είναι λιγότερο συνηθισμένες σε σχέση με τα παιδιά.

Οτιδήποτε προκαλεί οίδημα ή απόφραξη της ευσταχιανής σάλπιγγας προκαλεί τη συσσώρευση περισσότερου υγρού στο μέσο ους, πίσω από το τύμπανο. Τα αίτια αυτά περιλαμβάνουν:

Αλλεργίες
Κρυολόγημα και παραρρινοκολπίτιδες
Υπερβολική παραγωγή βλέννας και σίελου κατά την ανατολή των δοντιών
Μολυσμένα ή υπερπλασμένα αδενοειδή
Κάπνισμα ή άλλα ερεθιστικά

Οι ωτίτιδες είναι επίσης περισσότερο πιθανές εάν ένα μωρό περνά πολύ χρόνο πίνοντας από ένα μπιμπερό ξαπλωμένο ανάσκελα. Σε αντίθεση με την κοινή γνώμη, το να μπει νερό στο αυτί δεν θα προκαλέσει μια οξεία ωτίτιδα, εκτός και εάν το τύμπανο έχει μια τρύπα από προηγούμενο επεισόδιο.

Οι ωτίτιδες εκδηλώνονται πιο συχνά το χειμώνα. Δεν μπορείτε να κολλήσετε ωτίτιδα από κάποιον άλλο, αλλά ένα κρυολόγημα μπορεί να εξαπλωθεί μεταξύ των παιδιών και να προκαλέσει σε κάποια από αυτά μια ωτίτιδα.

Οι παράγοντες κινδύνου για ωτίτιδα περιλαμβάνουν τους ακόλουθους:

Η παρακολούθηση παιδικού σταθμού (ιδιαίτερα αυτούς με περισσότερα από 6 παιδιά)
Μεταβολές υψόμετρου ή κλίματος
Κρύο κλίμα
Έκθεση σε καπνό
Γενετικοί παράγοντες (ευαισθησία σε λοίμωξη που υπάρχει σε οικογένειες)
Η απουσία θηλασμού
Η χρήση πιπίλας
Πρόσφατη ωτίτιδα
Πρόσφατη νόσος οποιουδήποτε τύπου (μειώνει την αντίσταση του σώματος στις λοιμώξεις)

Συμπτώματα

Σε βρέφη, το πιο εμφανές σημείο είναι συχνά η ευερεθιστότητα και το κλάμα που δεν σταματά. Πολλά βρέφη και παιδιά αναπτύσσουν πυρετό ή έχουν πρόβλημα να κοιμηθούν. Οι γονείς συχνά πιστεύουν ότι το τράβηγμα του αυτιού είναι σύμπτωμα μιας ωτίτιδας, αλλά μελέτες έχουν δείξει ότι ο ίδιος αριθμός παιδιών που πηγαίνουν στο γιατρό τραβούν το αυτί είτε έχουν ωτίτιδα ή όχι.

Τα συμπτώματα σε μεγαλύτερα παιδιά και ενηλίκους περιλαμβάνουν:

Ωταλγία
Αίσθηση πληρότητας στο αυτί
Αίσθημα γενικής νόσου
Έμετο
Διάρροια
Απώλεια ακοής στο επηρεασμένο αυτί

Το παιδί μπορεί να έχει συμπτώματα κρυολογήματος, ή η ωτίτιδα μπορεί να ξεκινήσει σύντομα μετά από ένα κρυολόγημα.

Όλες οι οξείες ωτίτιδες περιλαμβάνουν υγρό πίσω από το τύμπανο. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια ηλεκτρονική συσκευή ελέγχου του ωτός, όπως το EarCheck, για να εντοπίσετε την ύπαρξη υγρού στο σπίτι. Η συσκευή είναι διαθέσιμη στα φαρμακεία, αλλά και πάλι θα πρέπει να δείτε έναν γιατρό για να επιβεβαιώσει μια πιθανή ωτίτιδα.

Εξετάσεις και Δοκιμασίες

Θα ερωτηθείτε εάν υπήρξαν ωτίτιδες στο παρελθόν, και εάν το παιδί σας (ή εσείς, εάν είστε ο ασθενής) είχατε πρόσφατο κρυολόγημα ή αλλεργικά συμπτώματα.

Ο γιατρός θα εκτελέσει μια κλινική εξέταση. Αυτή θα περιλαμβάνει εξέταση του λαιμού, των κόλπων, της κεφαλής, του φάρυγγα, των πνευμόνων και των αυτιών. Ο γιατρός κοιτάζει το εσωτερικό των αυτιών χρησιμοποιώντας ένα όργανο που καλείται ωτοσκόπιο. Εάν υπάρχει λοίμωξη, μπορεί να υπάρχουν περιοχές θολότητας ή ερυθρότητας, ή μπορεί να υπάρχουν φυσαλίδες αέρα ή υγρό πίσω από το τύμπανο. Το υγρό μπορεί να είναι αιματηρό ή να περιέχει πύο. Ο γιατρός θα κοιτάξει επίσης για σημεία διάτρησης του τυμπάνου.

Μια ακοολογική δοκιμασία μπορεί να συστηθεί εάν υπάρχει ιστορικό έμμονων (χρόνιων και υποτροπιαζόντων) ωτίτιδων.

Αντιμετώπιση

Κάποιες ωτίτιδες θα λυθούν αυθόρμητα χωρίς αντιβιοτικά. Συχνά, η αντιμετώπιση του πόνου και το να επιτρέψει κανείς στο σώμα του να γιατρευτεί μόνο του είναι το μόνο που χρειάζεται:

Εφαρμόστε ένα ζεστό πανί ή ένα μπουκάλι με ζεστό νερό στο επηρεασμένο αυτί.
Χρησιμοποιήστε αναλγητικές σταγόνες για τα αυτιά ή ζητήστε από το γιατρό να σας γράψει αναλγητικές σταγόνες.
Πάρτε φάρμακα για τον πόνο ή τον πυρετό, όπως ιβουπροφαίνη ή ακεταμινοφαίνη. ΜΗΝ δίνεται ασπιρίνη στα παιδιά.

Όλα τα παιδιά μικρότερα των 6 μηνών με πυρετό και συμπτώματα θα πρέπει να τα βλέπει ο γιατρός. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να μείνουν στο σπίτι για παρακολούθηση εάν δεν έχουν:

Πυρετό υψηλότερο από 38,9 °C
Ισχυρότερο πόνο ή άλλα συμπτώματα
Άλλα ιατρικά προβλήματα

Εάν δεν υπάρχει βελτίωση ή τα συμπτώματα επιδεινώνονται, προγραμματίστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας για να προσδιορίσει εάν απαιτούνται αντιβιοτικά.

ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ

Ένας ιός ή βακτήρια μπορούν να προκαλέσουν ωτίτιδες. Τα αντιβιοτικά δεν θα βοηθήσουν μια λοίμωξη που οφείλετε σε ιό. Πολλοί γιατρό δεν γράφουν πλέον αντιβιοτικά για κάθε ωτίτιδα. Ωστόσο, όλα τα παιδιά, μικρότερα των 6 μηνών, με ωτίτιδα αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά.

Ο γιατρός σας είναι περισσότερο πιθανό να γράψει αντιβιοτικά εάν:

Το παιδί σας είναι μικρότερο των 2 ετών
Έχει πυρετό
Φαίνεται άρρωστο
Δεν βελτιώνεται σε 24 με 48 ώρες

Διασφαλίστε ότι εσείς ή το παιδί σας παίρνει τα αντιβιοτικά κάθε μέρα και ολοκληρώνετε την αγωγή, και δεν σταματάτε τη λήψη όταν τα συμπτώματα φύγουν. Εάν τα αντιβιοτικά δεν έχουν αποτέλεσμα μέσα σε 48 με 72 ώρες, επικοινωνήστε με το γιατρό σας. Μπορεί να πρέπει να πάρετε διαφορετικό αντιβιοτικό.

Η αμοξικιλλίνη είναι συνήθως η πρώτη επιλογή. Άλλα αντιβιοτικά που μπορεί να δοθούν είναι αζιθρομυκίνη ή κλαριθρομυκίνη, κεφδινίρη, κεφουροξίμη, κεφποδοξίμη, αμοξικιλλίνη, κλαβουλανικό (Augmentin), κλινδαμυκίνη ή κεφτριαξόνη.

Οι παρενέργειες των αντιβιοτικών περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο και διάρροια. Αν και σπάνια, μπορεί να συμβούν σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις.

Κάποια παιδιά που έχουν επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις, που φαίνεται να φεύγουν στο ενδιάμεσο, μπορούν να λαμβάνουν μικρότερες καθημερινές δόσεις αντιβιοτικών για την πρόληψη των μελλοντικών λοιμώξεων.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ

Εάν μια λοίμωξη δεν λυθεί με τη συνήθη συντηρητική θεραπεία, ή εάν ένα παιδί έχει πολλές ωτίτιδες μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, ο γιατρός μπορεί να συστήσει τοποθέτηση σωληνίσκων τυμπανοστομίας.

Στην επέμβαση αυτή, εισάγονται μικροσκοπικοί σωληνίσκοι στο τύμπανο, διατηρώντας ανοικτή μια μικρή οπή που επιτρέπει την είσοδο αέρα ώστε το υγρό να μπορεί να παροχετευτεί ευκολότερα. Η εισαγωγή σωληνίσκων τυμπανοστομίας γίνεται υπό γενική αναισθησία.
Συνήθως οι σωληνίσκοι αποπίπτουν μόνοι τους. Αυτοί που δεν αποπίπτουν μπορούν να αφαιρεθούν στο ιατρείο.

Εάν υπάρχουν μεγεθυμένα αδενοειδή, μπορεί να εξεταστεί η χειρουργική αφαίρεση των αδενοειδών, ιδιαίτερα εάν έχετε συνεχώς ωτίτιδες. Η αφαίρεση των αμυγδαλών δεν φαίνεται να βοηθά στις ωτίτιδες.

Πρόγνωση

Οι ωτίτδες μπορούν να αντιμετωπιστούν αλλά μπορεί να εμφανιστούν ξανά στο μέλλον. Μπορεί να είναι ιδιαιτέρως επώδυνες. Εάν χορηγηθούν αντιβιοτικά σε εσάς ή το παιδί σας, είναι σημαντικό να ολοκληρώσετε την αγωγή όπως σας χορηγήθηκε.

Πιθανές Επιπλοκές

Γενικά, μια ωτίτιδα είναι μια απλή, μη ανησυχητική κατάσταση, χωρίς επιπλοκές. Τα περισσότερα παιδιά θα έχουν μια μικρή, προσωρινή απώλεια της ακοής στη διάρκεια και αμέσως μετά από μια ωτίτιδα. Αυτή οφείλετε στο υγρό που παραμένει στο αυτί.

Υγρό μπορεί να παραμείνει πίσω από το τύμπανο ακόμα και μετά την αποδρομή της λοίμωξης.

Δείτε επίσης: Μέση ωτίτιδα με εξίδρωμα

Άλλες πιθανές επιπλοκές από τη μέση ωτίτιδα περιλαμβάνουν:

Ρήξη ή διάτρηση τυμπάνου
Χρόνιες, υποτροπιάζουσες ωτίτιδες
Μεγέθυνση αδενοειδών ή αμυγδαλών
Μαστοϊδίτιδα (μια λοίμωξη των οστών γύρω από το κρανίο)
Μηνιγγίτιδα (μια λοίμωξη του εγκεφάλου)
Δημιουργία ενός αποστήματος ή κύστης (καλείται χολοστεάτωμα) εξαιτίας χρόνιας, υποτροπιάζουσας ωτίτιδας
Καθυστέρηση της ομιλίας και της γλώσσας σε ένα παιδί που υποφέρει από εμμένουσα απώλεια της ακοής εξαιτίας πολλαπλών, υποτροπιαζουσών ωτίτιδων.

Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό

Καλέστε τον παιδίατρό σας εάν:

Ο πόνος, ο πυρετός ή η ευερεθιστότητα δεν βελτιωθούν μέσα σε 24 με 48 ώρες
Το παιδί φαίνεται να είναι πιο άρρωστο, από ότι με μια απλή ωτίτιδα
Το παιδί έχει υψηλό πυρετό ή ισχυρό πόνο
Ο ισχυρός πόνος σταματήσει ξαφνικά – αυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη ρήξης του τυμπάνου
Τα συμπτώματα επιδεινώνονται
Εμφανίζονται νέα συμπτώματα, ιδιαίτερα ισχυρός πονοκέφαλος, ζαλάδα, οίδημα γύρω από τα αυτιά, ή σπασμοί των μυών του προσώπου

Για ένα παιδί μικρότερο των 6 μηνών, ενημερώστε αμέσως το γιατρό εάν το παιδί έχει πυρετό, ακόμα και εάν δεν υπάρχουν άλλα συμπτώματα.

Πρόληψη

Μπορείτε να μειώστε τον κίνδυνο του παιδιού για ωτίτιδες με τις ακόλουθες πρακτικές:

Να πλένετε τα χέρια και τα παιχνίδια συχνά.
Εάν είναι δυνατό, επιλέξτε έναν παιδικό σταθμό με τάξη με 6 ή λιγότερα παιδιά. Αυτό μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες του παιδιού να κρυολογήσει ή να αρρωστήσει και οδηγεί σε λιγότερες ωτίτιδες.
Αποφύγετε τις πιπίλες.
Θηλάστε – καθιστά το παιδί λιγότερο ευαίσθητο σε ωτίτιδες. Αλλά, εάν ταΐζετε με μπιμπερό, κρατήστε το παιδί σε μια όρθια καθιστή θέση.
Μην εκθέτεται το παιδί σε παθητικό κάπνισμα.
Διασφαλίστε ότι οι εμβολιασμοί γίνονται στην ώρα τους. Το εμβόλιο έναντι του πνευμονιόκοκκου αποτρέπει της λοιμώξεις από βακτήρια που αποτελούν τα συνήθη αίτια οξέων ωτίτιδων και πολλών αναπνευστικών λοιμώξεων.
Αποφύγετε την κατάχρηση των αντιβιοτικών. Η κατάχρηση των αντιβιοτικών μπορεί να οδηγήσει σε αντίσταση στα αντιβιοτικά.