Συνήθως, όταν βλέπουμε ένα παιδί και λέμε πως είναι χλωμό, εννοούμε ωχρό. Δηλαδή εννοούμε εκείνο το παιδί που δεν έχει τα ροδαλά μαγουλάκια και που το προσωπάκι του και τα χειλάκια του γινονται άσπρα. Τις περισσότερες φορές, αυτά είναι ένδειξη αναιμίας.
Η αναιμία είναι η πτώση της αιμοσφαιρίνης του αιματος (Hb) σε επίπεδα χαμηλότερα του φυσιολογικού. Το αναιμικό παιδί είναι συνήθως ωχρό και ανόρεκτο, κουράζεται εύκολα, ιδιαίτερα κατά την έντονη σωματική άσκηση, κοιμάται πολύ και δε συγκεντρώνεται. Πολλές φορές παρουσιάζει, μαζί με την αναιμία κι άλλα συμπτώματα (π.χ. καθυστέρηση σωματικής αύξησης, ίκτερο, λεμφαδενοπάθεια, χρόνιες λοιμώξεις κ.α.)
Σιδηροπενική αναιμία
Η έλλειψη σιδήρου (Fe) είναι η πιο συχνή και η πιο γνωστή σε όλους τους γονείς αιτια αναιμίας στην παιδική ηλικία. Η συχνότητα της σιδηροπενικής αναιμίας κυμαίνεται από 2,5% σε παιδιά ηλικίας 1-4 ετών και φτάνει έως 25 % σε παιδιά ηλικίας 12-15 ετών.
Συνήθως οφείλεται στη λάθος διατροφή (κρουασάν, μπισκότα, κρέμες κλπ) που έχει σαν αποτέλεσμα, το παιδί να χορταίνει με της «νόστιμες» τροφές χωρίς Fe και να αποφεύγει τις τροφές που είναι πλούσιες σε Fe, όπως το μοσχαρίσιο κρέας, το αυγό, το σπανάκι και τις φακές. Η ελαττωμένη πρόσληψη του είναι η πρώτη και κύρια αιτία της σιδηροπενικής αναιμίας, αλλά όχι και η μοναδική. Πολλές φορές, ο οργανισμός μπορεί αν έχει αυξημένες ανάγκες σε Fe, όπως στους αθλητές, στους εφήβους ή στα βρέφη. Άλλες φορές, ο οργανισμός μπορεί να παρουσιάζει αυξημένες απώλειες Feόπως κατά την έμμηνη ρύση, ή και σπανιότερα κατά την αλλεργία στο γάλα αγελάδος και σε άλλα νοσήματα του γαστρεντερικού συστήματος.
Η σιδηροπενική αναιμία παρουσιάζεται με την κλασική εικόνα της αναιμίας, όμως σε προχωρημένες καταστάσεις μεγάλης έλλειψης Feμπορεί να παρουσιάσει μέχρι και διάσπαση προσοχής του παιδιού από τα μαθήματα του, διαταραχές γνωστικού επιπέδου, διαταραχές συμπεριφοράς, ακόμη και φαινόμενα αλλοτριοφαγίας και ονυχοφαγίας.
Η διάγνωσή της μπαίνει με συγκεκριμένες αιματολογικές εξετάσεις, όπως είναι η γενική αίματος, η εξέταση της φερριτίνης στο αίμα καθώς και η εξέταση της TIBGστο αίμα.
Σημαντικό για τους γονείς είναι να γνωρίζουν ότι η εξέταση του Feστο αίμα ΔΕ δείχνει τίποτε στην παιδική ηλικία. Είναι μία άσκοπη εξέταση που δεν έχει θέση στις εξετάσεις διερεύνησης της αναιμίας των παιδιών.
Το πρώτο βήμα στη θεραπεία της σιδηροπενικής αναιμίας είναι η σωστή σίτιση, δηλαδή οι τροφές που έχουν Feκαι κυρίως οι ίνες του μοσχαρίσιου κρέατος.
Επόμενο βήμα είναι η υποστηρικτική λήψη του σιδήρου ως φαρμάκου από το στόμα για 3- 6 μηνες, ενώ σε βαριές περιπτώσεις χρειάζεται πλήρης θεραπεία υποκατάστασης σε συνεννόηση με το θεράποντα παιδίατρο του παιδιού.
Βεβαίως, η ωχρότητα και η αναιμία μπορεί να προέρχονται από πολλές άλλες καταστάσεις, οι οποίες πρέπει από το γιατρό σας να διαφοροδιαγνωστούν, ώστε να έχετε μία σωστή καθοδήγηση προς την αιτία που προκαλεί τα συμπτώματα αυτά.
