Ιζαμπέλ Φιλιοζά: Οι συνέπειες βοηθούν το παιδί να μάθει

Έλενα Τριανταφύλλου

Ιζαμπέλ Φιλιοζά: Οι συνέπειες βοηθούν το παιδί να μάθει. Σύμφωνα με την Ιζαμπέλ Φιλιοζά τα παιδιά έχουν ανάγκη τις συνέπειες για να μάθουν τι είναι σωστό και τι λάθος. Στο παρακάτω άρθρο λοιπόν θα διαβάσουμε μαζί ένα δικό της απόσπασμα όπου δείχνει γιατί οι συνέπειες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην μάθηση των παιδιών.

Οι παιδαγωγοί και οι παιδοψυχολόγοι επισημαίνουν συχνά ότι η λέξη “τιμωρία” δεν είναι ο σωστός όρος για να περιγράψεις σε ένα παιδί τις συνέπειες των πράξεών του. Αντιθέτως οι συνέπειες των πράξεών τους είναι ο σωστός τρόπος να του δείξουμε, ότι το λάθος του δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο.

Συχνά οι νέοι γονείς θεωρούν ότι όταν θέτουν πολλές συνέπειες στα παιδιά τους, είναι υπερβολικά αυστηροί και ότι αυτό μπορεί να καταπιέσει τα παιδιά. Παρόλα αυτά σύμφωνα με τους παιδαγωγούς και τους παιδοψυχολόγους οι συνέπειες είναι αυτό που χρειάζονται τα παιδιά για να μάθουν.

Όταν ένα παιδί κάνει μία αταξία τις μισές φορές την κάνει από απροσεξία και τις άλλες μισές για να δοκιμάσει τα όριά μας. Ένα παιδί καταλαβαίνει πάντα πότε αυτό που κάνει είναι σωστό και πότε λάθος. Και τις φορές που δεν το καταλαβαίνει δεν πειράζει, αφού οι γονείς προτού επιβάλλουν μία συνέπεια πάντα πρέπει να εξηγούν για ποιον λόγο την επιβάλλουν.

Όταν λοιπόν ένα παιδί καταλαβαίνει ότι οι περισσότερες από τις αταξίες του, δεν λαμβάνονται σοβαρά, νιώθει ανασφάλεια, αφού κανείς δεν του βάζει όρια, δεν μαθαίνει να αναλαμβάνει τις ευθύνες των πράξεών του και φυσικά δεν μαθαίνει ποτέ ότι εκτός από το λάθος υπάρχει και το σωστό.

Γιατί ένα παιδί ξέρει ότι κάτι δεν πρέπει να κάνει, αλλά δεν είναι αναγκαστικό ότι γνωρίζει, ότι μπορεί να κάνει και αλλιώς. Οι γονείς οφείλουμε να θέτουμε όρια στα παιδιά μας και να τα μάθουμε από μικρή ηλικία ότι κάθε κακή και κάθε καλή πράξη έχει μία συνέπεια. Θετική ή αρνητική.

Με αυτόν τον τρόπο θα τα βοηθήσουμε να καταλάβουν καλύτερα το σωστό και το λάθος, θα μεγαλώσουμε παιδιά που θα γίνουν υπεύθυνοι πολίτες και φυσικά παιδιά που θα νιώθουν ασφάλεια, αφού ξέρουν ότι οι γονείς τους είναι πάντα εκεί γι’ αυτά να επισημαίνουν τα λάθη τους και να συγχαίρουν τα σωστά τους.

Δείτε ακόμα Μικρά ψέματα στα παιδιά: Πως μπορούν να τα βλάψουν

Η Ιζαμπέλ Φιλιοζά λοιπόν μέσα από το βιβλίο της “Τα δοκίμασα όλα” εξηγεί γιατί είναι σημαντικό οι γονείς να επιβάλλουν τις συνέπειες των κακών πράξεων των παιδιών τους. Το απόσπασμα του βιβλίου το βρήκαμε από το site themamagers.gr ενώ στο τέλος του άρθρου θα υπάρχει ενεργή πηγή για το που μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο. Διαβάστε: 

«Δεν είναι τίποτε, δεν είναι τίποτε, θα τα μαζέψω εγώ».

Το να συγχωρείτε τα πάντα δεν διδάσκει τίποτε. Το να εξαφανίζετε τις συνέπειες εμποδίζει το παιδί να μάθει. Παρ’ όλο που είναι φυσιολογικό να κάνουμε τα πάντα για ένα βρέφος, από τη στιγμή που το παιδί είναι σε ηλικία να κάνει κάτι μόνο του, είναι σημαντικό να του επιτρέπουμε να το κάνει, ώστε να μην του διδάξουμε ότι:

– είναι ανίκανο

– οι πράξεις του δεν έχουν συνέπειες και, άρα, δεν χρειάζεται να είναι προσεκτικό,

– οι άλλοι βρίσκονται στην υπηρεσία του.

Όλα αυτά δεν θα το βοηθήσουν να είναι ευτυχισμένο στη ζωή του στο μέλλον.

Επίσης, έτσι το αφήνετε μέσα στην αταξία και στην έλλειψη δύναμης. Θα το κρύψει όταν του χαμογελάτε, αλλά καθώς δεν θα έχει δοκιμάσει την υπερηφάνεια να διορθώσει τα πράγματα μόνο του, θα συντηρήσει μέσα του αυτά τα επώδυνα συναισθήματα και θα κρύψει βαθιά μέσα του.

Οπότε, πώς πρέπει να αντιδράσετε όταν κάνει κάποια «ανοησία»;
Ας σκεφτούμε με εκπαιδευτική διάθεση:

Τι θα θέλαμε να δούμε στο μέλλον αν του ξανασυμβεί κάτι παρόμοιο;

Θα θέλαμε να τον δούμε να σηκώνεται για να καθαρίσει αυτό που έκανε. Δηλαδή, να συνειδητοποιήσει τις συνέπειες των πράξεών του και να μάθει να διορθώνει τα λάθη του.

Αισθάνεται, όμως, ανίσχυρος και μη καταρτισμένος ενώπιον αυτού που του συνέβη. Ας του δείξουμε ποια κατεύθυνση πρέπει να πάρει και, κυρίως, ας τον αφήσουμε να το κάνει μόνος του.

Φυσικές ή λογικές συνέπειες, διορθωτικές κυρώσεις
Παράδειγμα:

«Ω! Έπεσε το ποτήρι. Χρειαζόμαστε ένα σφουγγάρι. Υπάρχει ένα σφουγγάρι στο νεροχύτη».

Αν το παιδί είναι σε ηλικία που μπορεί να κατανοήσει ότι η πράξη του δημιούργησε το πρόβλημα, η κύρωση συχνά έχει ήδη δημιουργηθεί, είναι η φυσική ή λογική συνέπεια της συμπεριφοράς του παιδιού, είναι διδακτική καθώς κάνει το παιδί υπεύθυνο επιτρέποντάς του να υπολογίσει την έκταση των πράξεών του και του διδάσκει έναν τρόπο για να επανορθώσει.

Για να καθορίσουμε τη στάση μας, ας σκεφτούμε τα συναισθήματα του παιδιού. Όπως κι εσείς, αν σας πέσει το φλιτζάνι με το τσάι σας ή το ποτήρι με το κρασί σας στο σπίτι ενός φίλου, έτσι και το παιδί βιώνει την αταξία και την έλλειψη δύναμης.

Άρα, έχει την ανάγκη να κάνει κάτι χρήσιμο για να διορθώσει την αταξία που δημιούργησε και να ανακτήσει την εικόνα που έχει για τον εαυτό του.

Χωρίς να διατάξει, βέβαια, γιατί έτσι κινδυνεύει να χάσει τα οφέλη της επανόρθωσης, ο γονέας μπορεί να δώσει οδηγίες για το τι πρέπει να γίνει.

Από την ηλικία κιόλας των τριών ετών, το παιδί θα μπει στη διαδικασία να λύσει το πρόβλημα που προκάλεσε.

Προφανώς, αν υπάρχουν γυαλιά στο πάτωμα, ο γονέας θα μαζέψει το ποτήρι, αλλά γιατί το παιδί να μην πάει να φέρει τη σκούπα και το φαράσι; Όταν η πράξη δεν έχει φυσικές συνέπειες, ο γονέας εφαρμόζει τις λογικές συνέπειες.

Για παράδειγμα:
«Πέταξες το φορτηγάκι, θα το πάρω».

Είναι σημαντικό να προσαρμόζετε το χρονικό διάστημα που το παιδί δεν μπορεί να έχει το αντικείμενο ανάλογα με την ηλικία του, ώστε η συνέπεια να είναι αποτελεσματική: όχι περισσότερο από πέντε λεπτά για ένα παιδί δύο ετών και όχι περισσότερο από μία ώρα στην ηλικία των τεσσάρων ετών.

Για να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να μεγαλώσουν καλύτερα πρέπει να επικεντρωθούμε στις λύσεις και όχι στα προβλήματα.

Απόσπασμα από το βιβλίο της Ιζαμπέλ Φιλιοζά, Τα δοκίμασα όλα

Διαβάστε όλα τα άρθρα για την διαπαιδαγώγηση των παιδιών στο Daddy-Cool.gr

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου χωρίς την γραπτή άδεια από τον εκδότη. 

• διαπαιδαγωγηση