Ιωάννα Σακκή
Ποια κίνητρα κρύβονταν πίσω από τις δολοφονίες του Κρίσπου και της Φαύστας, του γιου και της συζύγου του Μέγα Κωνσταντίνου; Γιατί τους σκότωσε ενώ είχε ιδιαίτερη αδυναμία και στους δύο;
Ο Μέγας Κωνσταντίνος έχει μείνει στην ιστορία ως μία άκρως εμβληματική φιγούρα. Πίσω, όμως, από το θρυλικό του όνομα και τις ίντριγκες με τις μάχες και τους πολέμους, κρύβονται ορισμένα σκοτεινά σημεία της ζωής του, όπως είναι για παράδειγμα, ο θάνατος του πρωτότοκου γιου του και της συζύγου του. Γιατί εκτελέστηκαν ο Κρίσπος και η Φαύστα και ποια ήταν η εμπλοκή του Μέγα Κωνσταντίνου στον θάνατο τους;
Εκτός από την ανδρεία του και το απαράμιλλο σθένος του για μάχη και ίντριγκα, η ζωή του Μεγάλου Κωνσταντίνου κρύβει και μία υπόθεση που στιγμάτισε την πορεία του αυτοκράτορα. Γιατί ο αυτοκράτορας έδωσε εντολή να θανατώσουν τον γιο του και την σύζυγο του, αφού, σύμφωνα με την ιστορία, ήταν τα δύο πιο αγαπημένα του πρόσωπα;
Ο Κρίσπος ήταν ο πρωτότοκος γιος του Κωνσταντίνου. Πιθανότερο έτος γέννησης του είναι το 302 μ.Χ. . Γεννήθηκε στις ανατολικές περιοχές της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και μητέρα του ήταν η Μινερβίνη.
Ποιος ήταν ο Κρίσπος
Ο Μέγας Κωνσταντίνος είχε πάντα κοντά του τον Κρίσπο και ανέθεσε τη μόρφωση του στον ρήτορα Λακτάντιο. Ο Κρίσπος έδειξε ιδιαίτερες ικανότητες από πολύ μικρός και ο πατέρας του τον διόρισε διοικητή της Γαλατίας. Σε εφηβική ηλικία εγκαταστάθηκε τότε στους Τρεβήρους και τον Ιανουάριο του 322 μ.Χ., παντρεύτηκε την Ελένη, η οποία τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου του χάρισε ένα γιο του οποίου το όνομα δεν έχει διασωθεί.
Τα έτη 318, 320 και 323 μ.Χ., ο Κρίσπος ηγήθηκε νικηφόρων εκστρατειών εναντίον των Φράγκων και των Αλαμάννων, ενισχύοντας έτσι την παρουσία των Ρωμαίων στην περιοχή. Το 322 επισκέφθηκε με τον πατέρα του στη Ρώμη, όπου τα πλήθη τον υποδέχτηκαν με μεγάλες τιμές. Μέσα στο επόμενα χρόνια ο Κρίσπος αποδείχθηκε καθοριστικός στον πόλεμο εναντίον του Λικίνιου. Το 324 μ.Χ. ο Κωνσταντίνος τον διόρισε αρχηγό του στόλου του.
Ο Κρίσπος απέπλευσε από το λιμάνι του Πειραιά και στα νερά του Ελλησπόντου ναυμάχησε με τον κατά πολύ ισχυρότερο στόλο του Λικίνιου. Τα διακόσια πλοία του Κωνσταντίνου, υπό τις διαταγές του Κρίσπου, νίκησαν κατά κράτος τα διπλάσια σε αριθμό πλοία του Λικίνιου. Μετά το πέρας της ναυμαχίας, ο Κρίσπος με ένα τμήμα των ρωμαϊκών λεγεώνων καταδίωξε τον ηττημένο Λικίνιο και τον αντιμετώπισε σε ακόμη μία νικηφόρα μάχη έξω από τη Χρυσούπολη.
Ο Κωνσταντίνος ήταν πολύ περήφανος για τον γιο του και για να τον τιμήσει διέταξε και κόπηκαν νομίσματα με τη μορφή του Κρίσπου, φτιάχτηκαν αγάλματα, μωσαϊκά, κεραμικές μορφές του νεαρού Καίσαρα.
Ποια ήταν η Φαύστα;
Η Φαύστα γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Ρώμη, πιθανότατα το 289μ.Χ. Ήταν κόρη του αυτοκράτορα Μαξιμιλιανού. Παντρεύτηκε τον Μέγα Κωνσταντίνο το 307 μ.Χ. στους Τρεβήρους , όταν εκείνη ήταν 17 ή 18 χρονών και εκείνος καίσαρας της Γαλατίας. Είχαν μεγάλη διαφορά στην ηλικία, τουλάχιστον 15 έτη. Ο γάμος τους κατά κύριο λόγο είχε πολιτικά κίνητρα και δεν προήλθε από έρωτα. Μέσω του γάμου αυτού επισφραγίστηκε η ανακωχή μεταξύ του πατέρα της νύφης και του Κωνσταντίνου.
Η Φαύστα ήταν πανέμορφη για τα δεδομένα της εποχής. Εκτός, όμως, από την ομορφιά της, ήταν και ιδιαίτερα έξυπνη και φιλόδοξη. Μπορεί αρχικά ο Κωνσταντίνος να μην την ερωτεύθηκε, όμως, στην πορεία, κατάφερε να την αγαπήσει και να την εκτιμήσει για την σπιρτάδα της, αλλά και την αψεγάδιαστη ομορφιά της.
Απέκτησαν μαζί τρεις γιους, τους μετέπειτα αυτοκράτορες Κωνσταντίνο Β΄, γεννημένο στις 7 Αυγούστου 316, Κωνστάντιο Β΄, που γεννήθηκε στις 7 Αυγούστου 317 και τον Κώνσταντα, γεννημένο το 320 ή το 323 και δύο κόρες: την Κωνσταντίνα και την Ελένη. Δεν έχουν διασωθεί χρονολογίες γέννησης των δύο θυγατέρων του αυτοκρατορικού ζευγαριού αλλά γνωρίζουμε ότι η Κωνσταντίνα ήταν η μεγαλύτερη από τα υπόλοιπα παιδιά.
Ο Κωνσταντίνος για να δείξει την εκτίμηση του στην σύζυγο του, την Φαύστα, της απένειμε τον ιδιαίτερα τιμητικό τίτλο της Αυγούστας. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι ένα: Πως αυτός ο άνθρωπος που λάτρευε τον Κρίσπο και την Φαύστα έφτασε στο σημείο να τους εκτελέσει;
Οι εκτελέσεις του Κρίσπου και της Φαύστας
Το 326 μ.Χ. ο Κωνσταντίνος δίνει εντολή να θανατωθεί ο πρωτότοκος γιός του. Ο Κρίσπος εκτελείται στην σημερινή Κροατία με «ψυχρό δηλητήριο» όπως αναφέρεται σε κείμενα της εποχής. Το δεδομένο είναι ότι ο νεαρός πεθαίνει από δηλητηρίαση μετά από διαταγή του πατέρα του. Λίγους μήνες μετά εκτελείται και η Φαύστα, κατά πάσα πιθανότητα στη Ρώμη. Την κλείνουν σε ένα λουτρό στο οποίο ανεβάζουν σταδιακά τη θερμοκρασία μέχρι που η γυναίκα πεθαίνει από ασφυξία.
Ο αυτοκράτορας δίνει εντολή τα ονόματα των δύο εκτελεσθέντων να διαγραφούν από κάθε αρχείο, να μην αναφέρονται από τους ιστορικούς και η μνήμη τους να σβήσει για πάντα. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Ευσέβιος αφαίρεσε τα αποσπάσματα για τον Κρίσπο από την τελική έκδοση του έργου του.
Ποιος είναι ο λόγος που τους εκτέλεσε
Είναι σίγουρο πως οι θάνατοι και των δύο αυτών προσώπων συνδέονται. Δύο ιστορικοί, ο Ζώσιμος τον 6ο αιώνα και ο Ιωάννης Ζωναράς τον 12ο αιώνα δίνουν μια εξήγηση, η οποία είναι και η πλέον αποδεκτή για την απόφαση αυτή του αυτοκράτορα.
Η Φαύστα ζήλευε τον Κρίσπο για την αδυναμία που του έδειχνε ο σύζυγός της. Φοβόταν ότι ο Κωνσταντίνος θα παραγκώνιζε τους γιους που είχε αποκτήσει μαζί της για χάρη του Κρίσπου. Για να τον παγιδεύσει τον κάλεσε σε προσωπική συνάντηση και του εξομολογήθηκε τον υποτιθέμενο έρωτά της προτείνοντας να συνάψουν παράνομη σχέση. Ο Κρίσπος αρνείται.
Η Φαύστα μετά από αυτό λέει στον Κωνσταντίνο ότι ο γιός του είναι ερωτευμένος μαζί της και την πίεσε να συνάψουν παράνομη σχέση. Όταν εκείνη τον απέρριψε ο Κρίσπος αποπειράθηκε να την βιάσει. Οργισμένος ο Κωνσταντίνος δίνει εντολή να εκτελεστεί ο γιός του. Ο Αυρήλιος Βίκτωρ γράφει στην «Επιτομή» ότι η μητέρα του Κωνσταντίνου, Ελένη εξοργίστηκε από την εκτέλεση του εγγονού της. Τόνισε στον αυτοκράτορα ότι έπρεπε να έχει ερευνήσει τις καταγγελίες της Φαύστας πριν δράσει. Ο Κωνσταντίνος κατάλαβε το λάθος του και ερεύνησε τα όσα του είχε πει η σύζυγο του. Διαπίστωσε ότι δεν ήταν αλήθεια και έδωσε εντολή να την εκτελέσουν.
Η εκδοχή αυτή είναι η πλέον αποδεκτή αλλά όχι ιστορικά τεκμηριωμένη καθώς οι ιστορικοί που την παρέθεσαν δεν έζησαν την εποχή των γεγονότων. Υπάρχουν και εκείνοι που υποστηρίζουν ότι πράγματι ο Κρίσπος και η Φαύστα είχαν ερωτική σχέση και η αποκάλυψη της οδήγησε στην εκτέλεση τους.
Το δεδομένο είναι ότι ο Κωνσταντίνος θεώρησε ότι ο Κρίσπος έχει κάνει κάτι τόσο σοβαρό που διέταξε «damnatio memoriae», να εξαφανιστεί δηλαδή το όνομα του από την ιστορία. Αν αποκάλυψε σκευωρία της Φαύστας γιατί δεν αποκατέστησε στη συνέχεια το όνομα του γιού του; Αν όμως πράγματι γιός και μητριά είχαν ερωτική σχέση γιατί η Φαύστα δεν εκτελέστηκε άμεσα μαζί με τον Κρίσπο και πέρασαν κάποιοι μήνες; Πάνω σε αυτό το ερώτημα δίνεται η υποθετική απάντηση ότι ίσως η Φαύστα ήταν έγκυος και περίμεναν να γεννήσει πριν την εκτελέσουν.
Όλα τα άρθρα για την μηχανή του χρόνου στο Daddy-Cool.gr
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου χωρίς την γραπτή άδεια από τον εκδότη.
Σχετικά άρθρα
- Η Λόγχη του Πεπρωμένου: Η ιστορία και ο θρύλος πίσω από το ιερό κειμήλιο που τρύπησε τα πλευρά του Χριστού
- Οι 5 πιο μυστηριώδεις θάνατοι της Παπικής Εκκλησίας- Από το Θάνατο του Πάπα στο κρεβάτι της ερωμένης του μέχρι τη κατάρρευση από καρπούζι
- Άγιος Άρνολντ: Ο μοναχός που έσωσε τους ανθρώπους τον Μεσαίωνα από την πανούκλα με μπύρα