Έλενα Τριανταφύλλου
Υπάρχει ένα μέρος στον πλανήτη που οι άνθρωποι ζουν στους -69 βαθμούς Κελσίου και όταν βγαίνουν έξω δεν μπορούν να ανοίξουν το στόμα τους για να μη παγώσει το σάλιο τους. Ποιος είναι ο δρόμος των οστών;
Μπορεί να λέμε ότι κρυώνουμε στην Ελλάδα κάθε Χειμώνα, όμως στο Oymyakon, οι 10 βαθμοί Κελσίου θεωρούνται φυσιολογική θερμοκρασία, αφού εκεί οι άνθρωποι ζουν στους -69 βαθμούς Κελσίου. Όταν βγαίνουν από το σπίτι δεν μπορούν να φορούν γυαλιά για να μη παγώσουν στο πρόσωπο και δεν μιλούν για να μη παγώσει το σάλιο και τραυματιστεί το στόμα. Ποιος είναι ο δρόμος των οστών;
Το Oymyakon είναι ένα μέρος που ακόμη και οι 450 κάτοικοι περίπου που ζουν εκεί, δυσκολεύονται να επιβιώσουν. Οι θερμοκρασίες δεν είναι εύκολο να γίνουν ανεχτές στο ανθρώπινο σώμα ενώ υπάρχει μόνο ένα σχολείο που λειτουργεί ελάχιστα λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας. Όλες οι πληροφορίες για το Oymyakon αλλά και τον δρόμο των οστών. Διαβάστε παρακάτω:
Το πιο παγωμένο μέρος του κόσμου που οι άνθρωποι εκεί ζουν στους -69 βαθμούς Κελσίου και τι είναι ο δρόμος των οστών
Το χωριό Oymyakon βρίσκεται στη βορειοανατολική Σιβηρία και με βάση τα δεδομένα που έχουμε μέχρι τώρα στα χέρια μας πρόκειται για το πιο παγωμένο μέρος του κόσμου. Έχει πληθυσμό μόλις 472 κατοίκους και θεωρείται πως αυτή η περιοχή είναι ρυθμιστής του κλίματος για την Ευρώπη και παρακολουθείται στενά από μετεωρολογικούς σταθμούς.
Βρίσκεται στα ανατολικά της Δημοκρατίας των Σαχά και η Σιβηριανή Δημοκρατία των Σαχά ή αλλιώς Παγωμένος Πόλος είναι μία από τις πιο παγωμένες κατοικημένες περιοχές του πλανήτη. Παλιότερα ο πληθυσμός έφτανε τους 2.500 κατοίκους, αλλά ο αριθμός αυτός μειώθηκε σε λιγότερους από 500 το 2018. Τον Χειμώνα η θερμοκρασία φτάνει τακτικά γύρω στους -40 με -50 βαθμούς Κελσίου.
Τα χιόνια μπορεί να φτάσουν μέχρι και τα 2 μέτρα ύψους ενώ το Καλοκαίρι η θερμοκρασία φτάνει μέχρι τους 25 βαθμούς Κελσίου, αλλά το βράδυ μπορεί να πέσει και στους 10 βαθμούς Κελσίου. Επίσης μπορεί να είναι Καλοκαίρι, αλλά παρατηρούνται πολλές καταιγίδες. Οι κάτοικοι θα πρέπει να κρατούν το στόμα τους κλειστό, αφού διαφορετικά το σάλιο τους παγώνει και τρυπάει σαν βελόνες τη στοματική κοιλότητα.
Η χρήση γυαλιών οράσεων και ήλιου σε εξωτερικούς χώρους μπορεί να τα κάνει να κολλήσουν στο πρόσωπο και οι υπερβολικά μύωπες ή άλλοι με προβλήματα όρασης αποφεύγουν να κυκλοφορούν στον δρόμο. Από την άλλη, τα αεροπλάνα δεν μπορούν να πετάξουν στη περιοχή τον Χειμώνα και το μοναδικό σχολείο του χωριού κλείνει όταν η θερμοκρασία πέσει στους -52 βαθμούς Κελσίου.
Η διάρκεια της ημέρας κυμαίνεται από 3 ώρες τον Δεκέμβριο και 21 ώρες τον Ιούνιο. Τον Φεβρουάριο του 1933 ένας μετεωρολογικός σταθμός κατέγραψε θερμοκρασία -67.7 βαθμών Κελσίου. Με αυτό τον νούμερο-ρεκόρ το Oymyakon έχει κερδίσει τον τίτλο του πιο παγωμένου οικισμού στη Γη, καθώς είναι το χαμηλότερο νούμερο που σημειώθηκε σε μόνιμα κατοικημένη περιοχή.
Μόνο στην Ανταρκτική έχουν καταγραφεί χαμηλότερες θερμοκρασίες. Το παγκόσμιο ρεκόρ κατέχει από το 1991 η Γροιλανδία, με την θερμοκρασία να φτάνει τους -69.6 βαθμούς Κελσίου. Στις αρχές Οκτωβρίου κάθε έτους, ένας αντικυκλώνας με υψηλή ατμοσφαιρική πίεση «χτυπάει» ολόκληρη την επαρχία των Σαχά. Τότε είναι που ξεκινάει η πολική νύχτα, κατά την διάρκεια της οποίας η επιφάνεια της Γης ψύχεται απότομα και από κάτω βρίσκεται μόνιμα παγετός.
Το Oymyakon έχει κλίμα ψυχρό υποπολικό. Δηλαδή, το κλίμα αυτό προκαλεί υπερβολικά ψυχρούς Χειμώνες και Καλοκαίρια με σχετικά υψηλή θερμοκρασία την ημέρα και αρκετά πιο χαμηλή θερμοκρασία τη νύχτα. Σε αυτές τις συνθήκες συντελούν η τεράστια απόστασή του από τα θερμά ρεύματα των ωκεανών, σε συνδυασμό με το υψόμετρό του (750 μέτρα), καθώς και η απόστασή του από τον Βόρειο Πόλο.
Φυσικά οι συνθήκες διαβίωσης είναι εξαιρετικά δύσκολες σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την εκτροφή αγελάδων, αλόγων, ταράνδων, το κυνήγι και το ψάρεμα. Λόγω του παγωμένου εδάφους δεν υπάρχουν καλλιέργειες ενώ ο κίνδυνος για κρυοπαγήματα είναι μεγάλος, μετά από ελάχιστα λεπτά στο κρύο.
Τα παπούτσια από δέρμα ταράνδου είναι τα μόνα που μπορούν να προστατεύσουν επαρκώς τα πόδια και να κρατήσουν τη θερμοκρασία του σώματος σε ασφαλή επίπεδα. Ένα κωμικοτραγικό γεγονός για το Oymyakon είναι ότι, παρά το υπερβολικό κρύο, τα περισσότερα σπίτια δεν έχουν εσωτερικές τουαλέτες.
Είναι σχεδόν αδύνατο να τοποθετηθούν σύγχρονα υδραυλικά συστήματα μέσα στο μόνιμα παγωμένο έδαφος. Έτσι οι κάτοικοι είναι αναγκασμένοι να χρησιμοποιούν υπαίθριες τουαλέτες ακόμα και στις χαμηλότερες θερμοκρασίες, γεγονός που καταδεικνύει την απίστευτη αντοχή που έχουν σ’ αυτές τις θερμοκρασίες.
Από την άλλη τα αυτοκίνητα πρέπει να λειτουργούν κατά τη διάρκεια της νύχτας, διαφορετικά η βενζίνη, αλλά και τα εξαρτήματα μπορεί να παγώσουν. Κάποιοι χρησιμοποιούν θερμαινόμενα γκαράζ για τα αυτοκίνητά τους.
Αν κάποιος πεθάνει, οι συγγενείς εκτός από τον πόνο τους, έχουν και τα προβλήματα της κηδείας. Το κρύο δυσκολεύει το σκάψιμο των τάφων. Το έδαφος πρέπει να ζεσταθεί με σωρούς από κάρβουνα για αρκετές ώρες πριν από την ταφή.
«Ο δρόμος των οστών»
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στο Oymyakon κατασκευάστηκε αεροδρόμιο για την εναέρια διαδρομή Αλάσκας – Σιβηρίας, προκειμένου να μεταφερθούν αμερικανικές προμήθειες στο ανατολικό μέτωπο.
Από το Oymyakon αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχει δρόμος που οδηγεί στον αυτοκινητόδρομο Kolyma, γνωστό και ως “Ο δρόμος των οστών”. Αυτός ο δρόμος κατασκευάστηκε από εργάτες των γκουλάγκ κατά τη διάρκεια της σταλινικής εποχής της ΕΣΣΔ και εκατοντάδες άνθρωποι πέθαναν κατά την κατασκευή του.
Πιο συγκεκριμένα, ο Ιωσήφ Στάλιν είχε χρησιμοποιήσει την περιοχή ως τόπο εξορίας αντιφρονούντων. Δεκάδες στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας στήθηκαν εκεί, με κυριότερο στόχο την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου.
Ήταν αρκετοί οι φυλακισμένοι και οι εξόριστοι, που μετά την έκτιση της ποινής τους, παρέμειναν στην περιοχή, καθώς τούς ήταν αδύνατο να γυρίσουν πίσω. Ενώ σχολείο του χωριού υπάρχει ένα τοπικό μουσείο ιστορίας, αφιερωμένο στους συγγραφείς, τους ποιητές, τους καλλιτέχνες και τους επιστήμονες που εξέτισαν ποινές φυλάκισης στις περιοχές εκείνες, ή στάλθηκαν στην εξορία.
Μπορεί να ακούγεται παράξενο, αλλά μια από τις κύριες πηγές εσόδων για τους κατοίκους του Oymyakon και της ευρύτερης περιοχής είναι ο τουρισμός. Κάθε χρόνο επισκέπτονται τον τόπο χιλιάδες λάτρεις της περιπέτειας για να κυνηγήσουν τάρανδους, να ψαρέψουν στις παγωμένες λίμνες και να κάνουν μπάνιο στις θερμές πηγές. Δείτε και το μέρος που η ησυχία γίνεται κόλαση και κανείς δεν μπορεί να μείνει για πάνω από 45 λεπτά.
cover photo via youtube