Ιωάννα Σακκή
Τα Ανθεστήρια ήταν το σημερινό μας Καρναβάλι, στην Αρχαία Αθήνα. Το έθιμο και οι ομοιότητες του με το σήμερα
Καθώς βρισκόμαστε λίγες ημέρες πριν τις Απόκριες, καλό θα ήταν να γνωρίσουμε από που κρατά τις ρίζες του αυτό το έθιμο, αλλά και τον τρόπο που εορτάζονταν στην Αρχαία Ελλάδα, τα λεγόμενα Ανθεστήρια, που σηματοδοτούν το σημερινό μας Καρναβάλι.
Οι λέξεις “Αποκριά” και “Καρναβάλι“, στην πραγματικότητα, έχουν ακριβώς την ίδια σημασία, αφού και οι δύο σημαίνουν την αποχή από το κρέας. Στην πρώτη περίπτωση, απλώς, προέρχεται από το Βυζαντινό ρήμα “αποκρέω”, ενώ στην δεύτερη, από την Λατινική λέξη “Καρνεβάλε”. Διαβάστε παρακάτω:
Photo via: youmagazine.gr
Οι Απόκριες έχουν προέλευση Θρακική, και αρχικά σηματοδοτούσαν τη λατρεία στο πρόσωπο του Θεού Διονύσου, του Θεού του κρασιού και του γλεντιού. Ο Διόνυσος, στις τελετές αυτές, φρόντιζε να έχει πάντα μαζί του, τους Σάτυρους και τους Σειλινούς, οι οποίοι τον διασκέδαζαν και τον τιμούσαν, βάζοντας στο κεφάλι του ένα στεφάνι από κισσό, πίνοντας άφθονο κρασί, και χυδαιολογόντας
Οι Διονυσιακές και Βακχικές αυτές γιορτές σχετίζονταν με το τέλος του Χειμώνα και τον ερχομό της Άνοιξης. Μέσω των συμβολισμών τους, περνούσαν το μήνυμα πως η γη ξυπνά από την χειμερία νάρκη της και αναγεννάται.
Photo via: lavyrinthos.gr
Τα Ανθεστήρια
Κι ενώ κατά αυτό τον τρόπο διαδραματίζονταν οι θρακικές τελετές, στην Αθήνα τελούνταν τα Ανθεστήρια, γιορτή αντίστοιχη του σημερινού μας καρναβαλιού. Κατά τον μήνα των Ανθεστηρίων, όπως ονομαζόταν τότε ο δικός μας Φεβρουάριος, συνήθιζαν να γιορτάζουν την ενδέκατη, δωδέκατη και δέκατη τρίτη ημέρα του μηνός .Η πρώτη ημέρα λεγόταν “Πιθοιγία”, η δεύτερη “Χόες” και η τρίτη “Χύτροι”.
Την πρώτη ημέρα, συνήθιζαν να κάνουν σπονδές στον Διόνυσο με ένα μείγμα κρασιού και ευχόμενοι, το καινούργιο τους κρασί να είναι ωραίο και αβλαβές. Τη δεύτερη ημέρα, πάλι, θεωρούσαν ότι άνοιγαν πύλες του Άδη και ότι οι νεκροί ανέβαιναν στον πάνω κόσμο.
Photo via: businessmum.gr
Η δεύτερη ημέρα χωριζόταν σε δύο μέρη, στον ιερό γάμο του Διονύσου, όπου τον Διόνυσο αντιπροσώπευε συμβολικά ο άρχοντας βασιλιάς, ο οποίος φορούσε στο κεφάλι του ένα στεφάνι με φύλλα, καθώς και μάσκα στο πρόσωπο, και στις “Χόες”, τους αγώνες οινοποσίας δηλαδή. Μετά το τέλος των αγώνων, ο νικητής έπαιρνε ως έπαθλο από τον Βασιλιά ένα ασκί γεμάτο κρασί, και στεφάνι από πράσινα φύλλα.
Στα πόσα Ρίχτερ σεισμού κινδυνεύει να πέσει η Ακρόπολη ;
Η τρίτη μέρα των Ανθεστηρίων ήταν αφιερωμένη στους νεκρούς, γεγονός που διατηρείται μέχρι τις μέρες μας, καθώς το πρώτο Σάββατο της Σαρακοστής είναι αφιερωμένο στους νεκρούς και ονομάζεται “ψυχοσάββατο”. Κατά αυτή την ημέρα, γίνονταν θυσίες και πρόσφεραν την “πανσπερμία” στον Ερμή, ένα παρασκεύασμα από σπόρους δημητριακών και όσπριων αντίστοιχο, με τα σημερινά κόλλυβα.
Photo via: serpentofhermes.com
Η πανσπερμία προσφέρονταν στους νεκρούς, καθώς πίστευαν πως εκείνες τις ημέρες τους επισκέπτονταν, και ήθελαν μέσω αυτού του παρασκευάσματος, να συμμετέχουν κι αυτοί στα γεύματα τους. Η αναπαράσταση των νεκρών γινόταν φορώντας μάσκες και χορεύοντας. Η γιορτή τέλειωνε με την φράση: “φευγάτε ψυχές των νεκρών, τα ανθεστήρια τελείωσαν”.
Ολα τα άρθρα για την μηχανή του χρόνου στο Daddy-Cool.gr
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου χωρίς την γραπτή άδεια από τον εκδότη.